Nie od wczoraj ani przedwczoraj, tylko od z górą trzydziestu lat drobniejsi polscy przedsiębiorcy muszą zmagać się z coraz nowszymi wyzwaniami, których nie brakuje też w czasach określanych jako „kryzysowe”. Jak twierdzą autorzy raportu Warsaw Enteprise Institute (WEI) przez te zeszłe lata przedsiębiorcy tacy zazwyczaj konkurowali na rynku pod względem ceny, a nie jakości czy marki. Jednak w ostatnich latach różnice kosztowe pomiędzy polskimi produktami a np. niemieckimi zaczęły się zacierać. W efekcie tego oraz dodatkowo w wyniku recesji i zmian kursu walutowego np. dochodowa branża meblarska, z której Polska jest znana nie tylko w Europie, utraciła ok. 30 proc. zamówień. Pokazuje to także skalę uzależnienia producentów od rynków zagranicznych, gdzie nawet niewielka zmiana cenowa powoduje zachwianie rentowności.
Podobne problemy dotykają innych segmentów branży produkcyjnej, w tym turystyki – zwłaszcza krajowej. WEI zauważa, że ceny wakacji w Polsce stają się coraz wyższe, a serwisy internetowe rywalizują w obliczeniach, o ile taniej można spędzić urlop w Turcji niż nad Bałtykiem.
Bez szans na sukcesję?
Tematem rzadko poruszanym w mediach głównego nurtu jest sukcesja w małych i średnich firmach. 82 proc. przedsiębiorców rozważa przekazanie swojej działalności członkowi rodziny, co nie oznacza, że plany zakończą się to sukcesem. Według różnych szacunków od 40 do 60 proc. firm nie ma bowiem na sukcesję żadnego planu, a firmy te są prowadzone przez ludzi w wieku od 60 do 75 lat. Ci często nie mają innego wyboru niż kontynuować działalność, ponieważ trudno jest zrezygnować z dorobku całego życia tylko dlatego, że brakuje odpowiedniego następcy.
W porównaniu do innych krajów europejskich polscy przedsiębiorcy najczęściej rozważają przekazanie swojej działalności członkowi rodziny (wspomniane 82 proc. przypadków). W Szwecji jest to natomiast 35 proc., a w Niemczech – 43 proc. Tylko 17 proc. przedsiębiorców w Polsce rozważa sprzedaż firmy, a 7 proc. – przekazanie jej osobie spoza najbliższej rodziny (co umożliwiają nawet ostatnie zmiany ustawowe w tym zakresie).
W obliczu pogarszającej się koniunktury gospodarczej Polacy w wieku przedsenioralnym rezygnują często z prób ratowania lub rozwijania firmy i szukają na nią nabywców. Zwłaszcza jeśli nie ma zainteresowania sukcesją ze strony rodziny.
Zagmatwane przepisy i biurokracja
Zdaniem ekspertów WEI polscy przedsiębiorcy działają w permanentnym chaosie prawnym i administracyjnym. Okres od marca 2020 roku do dziś można nazwać „wiecznym zarządzaniem kryzysowym”. Jeszcze przed wprowadzeniem bałaganiarskiego Polskiego Ładu mieli oni duże problemy z odnalezieniem się w coraz bardziej skomplikowanych przepisach.
Kwitnie biurokracja! W badaniu Grant Thornton – jeszcze z 2020 roku – wskazano, że średniej wielkości firma musi rocznie przesyłać do urzędów 208 różnych dokumentów. Poprzednie badanie tej samej instytucji z 2016 roku wykazało, że przeciętny przedsiębiorca poświęca 3,5 godziny dziennie na biurokratyczne procedury. Według raportu TMF Group „Global Business Complexity Index 2021” Polska zajmuje drugie miejsce w Europie pod względem złożoności przepisów regulacyjnych, a wyprzedza nas jedynie Francja.
Przetrwać na rynku!
Według innego raportu pod nazwą „Małe, średnie firmy – wielkie wyzwania” największym problemem przedsiębiorstw w ostatnich latach jest inflacja (77 proc. badanych) oraz wzrost kosztów pracy (70 proc.). Raport Vienna Insurance Group wskazuje, że aż 88 proc. firm musiało zareagować na niekorzystną sytuację gospodarczą, a 63 proc. przedsiębiorstw zrobiło to poprzez podniesienie cen.
Ponad połowa firm sektora MŚP ograniczyła już wydatki inwestycyjne, a dla 82 proc. badanych w chwili obecnej priorytetem jest przetrwanie na rynku, a nie staranie się o rozwój firmy. Wydaje się więc, że największe wyzwania jeszcze przed przedsiębiorcami.
https://fpg24.pl/sektor-msp-w-powaznym-kryzysie-jest-coraz-gorzej/
