W kwietniu i maju tego roku rada miejska w Walencji przeprowadziła eksperyment z czterodniowym tygodniem pracy dając pracownikom wolne poniedziałki. Po jego zakończeniu pracownicy ocenili to rozwiązanie dając mu siedem punktów na dziesięć, a duży odsetek ankietowanych uznał, że zmiana ta przyniosła korzyści zdrowotne, poprawiła równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, wzbogaciła życie społeczne i miała pozytywny wpływ na niektóre kwestie związane ze środowiskiem pracy.
Pracownicy zadowoleni
Raport – przygotowany głównie na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród 2100 uczestniczących w eksperymencie osób „potwierdza, że dodatkowy czas wolny, jakim cieszyły się te osoby, został zainwestowany w rozwój nawyków korzystnych dla zdrowia”. Więcej czasu poświęcono na uprawianie sportu, odpoczynek i spożywanie posiłków przygotowanych w domu. Co ciekawe, na rozwój zdrowych nawyków w większym stopniu zdecydowały się osoby palące i spożywające alkohol. Ponadto dane wskazują na poprawę samooceny stanu zdrowia, znaczną redukcję poziomu stresu oraz lepsze samopoczucie (w zakresie zmęczenia, szczęścia, nastroju i satysfakcji osobistej) w porównaniu do osób, które nie uczestniczyły w tej pilotażowej inicjatywie. Osoby które wzięły w niej udział stwierdziły, że zwiększyły czas poświęcany przyjaciołom i rodzinie, opiece nad osobami niesamodzielnymi, opiece nad dziećmi i nad sobą. Dodatkowy wolny czas pracownicy poświęcili też na rozwój działalności kulturalnej i edukacyjnej oraz odwiedzanie parków, ogrodów itp.
W raporcie wskazano, że ze względu na niewystarczające dane nie udało się stwierdzić, jak czterodniowy tydzień pracy wpłynął na zużycie energii i hałas.
Skrócenie tygodnia roboczego przyniosło różne wyniki dla poszczególnych sektorów gospodarki: o ile turystyka, hotelarstwo i modele biznesowe oparte na propozycjach konsumpcji odniosły korzyści, to już handel oraz sektor zdrowotny odczuły negatywne skutki.
Nie wszyscy skorzystali na wolnych poniedziałkach
Przedstawiciele sektora komercyjnego stwierdzili, że wolne poniedziałki negatywnie wpłynęły na wyniki sprzedaży. Ich zdaniem w okresie pilotażowym sprzedaż spadła (o 20 proc.), ponieważ obywatele uznali poniedziałek za dzień świąteczny i przenieśli część wydatków do sektora turystyki. „Poniedziałki są dniem dużej sprzedaży, więc wybranie tego dnia na przeprowadzenie eksperymentu było jedną z głównych przyczyn strat ekonomicznych” – podsumowuje raport.
W pytaniu o negatywne skutki eksperymentu aż 11,7 proc. respondentów wskazało na fakt, że przedsiębiorstwa/sklepy zostały zamknięte. Raport wśród negatywnych skutków wskazuje też na większe obciążenie służb ratownictwa medycznego w związku z zamknięciem placówek podstawowej opieki zdrowotnej w czasie trwania pilotażu.
Mając to wszystko na uwadze, raport zaleca dostosowanie modelu skracania czasu pracy do specyfiki każdej firmy. Zaleca, aby „rodzaj obniżki godzinowej był przedmiotem rokowań zbiorowych”. Należy dostosować ramy prawne, aby umożliwić przedsiębiorstwom pragnącym skrócić czas pracy zrobić to bez konieczności obniżania składek na ubezpieczenie społeczne swoich pracowników. W raporcie wskazano również, że „środek mający na celu skrócenie czasu pracy mógłby być szansą na zmniejszenie liczby umów o pracę w niepełnym wymiarze godzin, które w dużej mierze przypadają kobietom”.
