Już na samym wstępie najnowszej publikacji OECD dotyczącej zjawisk korupcyjnych w sektorze MŚP oraz sposobów przeciwdziałania im, przywoływana została „oczywista oczywistość”, że małe i średnie przedsiębiorstwa są bardzo ważną częścią gospodarek państw OECD, bo dają zatrudnienie około 60 proc. ludzi, wytwarzając od 50 do 60 proc. PKB (w zależności od kraju). Inna przywołana oczywistość zasadza się na stwierdzeniu, że firmy te działają nie tylko na rynku lokalnym, ale ich interesy sięgają również za granicę. Ponieważ rzeczywiście dysponują znacznie mniejszymi niż duże przedsiębiorstwa zasobami finansowymi na wdrożenie u siebie dedykowanych rozwiązań z zakresu compliance, to w opinii OECD mają być narażone na korupcję w większym stopniu niż duże korporacje. Deklarowanym celem nowej publikacji OECD jest „podnoszenie świadomości i zapobieganie korupcji w małych i średnich przedsiębiorstwach”.
Jak można przeczytać na stronie firmy konsultingowej E&Y, poradnik antykorupcyjny powstał przy wsparciu rządu Szwecji i „jest zgodny ze standardami antykorupcyjnymi OECD”. Opracowany został podobno na podstawie badań i rozmów ze specjalistami z całego świata, dzięki czemu zawiera nawet studia przypadków narzędzi przyjętych przez władze rządowe i organizacje w różnych krajach.
Co jest nadrzędnym celem tej publikacji? W założeniu ma pomóc ona małym i średnim przedsiębiorstwom w zrozumieniu ryzyka korupcji i przyjęciu właściwych narzędzi antykorupcyjnych. Władze państw i różne organizacje – zdaniem ekspertów E&Y – powinny docierać do podatnych przecież na korupcyjne propozycje przedsiębiorców i przekonać ich do przyjęcia skutecznych strategii przeciwdziałających. Przede wszystkim sami przedsiębiorcy powinni nabrać przekonania, że walka z korupcją prowadzona jest wyłącznie dla dobra ich biznesu.
10 narzędzi od OECD
OECD proponuje zestaw dziesięciu praktycznych narzędzi do walki z korupcją, wraz ze wskazówkami co do ich zastosowań w zależności od specyfiki regionu czy branży, w której firma działa. Znalazły się wśród nich między innymi: wsparcie rządowe dla małych i średnich firm za granicą, popieranie sygnalistów, ułatwianie dostępu do szkoleń online w dziedzinie zgodności z „celami antykorupcyjnymi” czy przygotowywanie wytycznych dla eksporterów i inwestorów chcących uniknąć skutków działań korupcyjnych.
Pierwszym, a zarazem kluczowym standardem międzynarodowym w zwalczaniu przekupstwa (ujętym w zaleceniach OECD jeszcze w 2021 roku) są jednak „obniżające koszty i podnoszące efektywność działania w zakresie partnerstwa publiczno-prywatnego”.
Kto ma walczyć z korupcją?
OECD wskazuje też podmioty, które w opinii tej organizacji odgrywają kluczową rolę w realizacji poszczególnych celów. Są to agendy rządowe i międzynarodowe, organizacje obywatelskie, stowarzyszenia, a także duże firmy dysponujące szerokim know-how i sprawdzonymi rozwiązaniami mogącymi służyć za przykład właściwych postępowań dla ich mniejszych partnerów biznesowych.