Festiwal Polskich Filmów Fabularnych to jedna z najstarszych imprez filmowych w Europie, promująca na tak wielką skalę rodzimą kinematografię. Istnieje od 1974 r., a do roku 1986 organizowany był w Gdańsku. Teraz centrum festiwalowym jest Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni. Na festiwal składają się trzy sekcje konkursowe – Konkurs Główny, Konkurs Filmów Krótkometrażowych i Konkurs Filmów Mikrobudżetowych – oraz liczne sekcje pozakonkursowe. Z tych stałych można wymienić np. „Czystą Klasykę”, czyli przegląd polskich filmów zrekonstruowanych cyfrowo; „Polonica” – pokazy zagranicznych produkcji zrealizowanych z udziałem polskich twórców i „Gdynię Dzieciom” – popularny i bogaty w walory edukacyjne wybór filmów dla widzów młodszych. Co roku wręczana jest także nagroda Platynowych Lwów za całokształt twórczości.
Festiwal co roku przyciąga dużą publiczność. Dla przykładu w 2018 roku uczestniczyło w nim aż 75 tysięcy osób, co czyni go jednym z najbardziej przyciągających widzów wydarzeń tego typu w Polsce.
Obecnie jego producentem jest Pomorska Fundacja Filmowa w Gdyni, a organizatorami Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Miasto Gdynia, Samorząd Województwa Pomorskiego i Stowarzyszenie Filmowców Polskich. I tu należy wspomnieć o długiej i barwnej historii festiwalu. Powstał w 1974 roku z potrzeby filmowców polskich do wypowiedzenia się bez komunistycznej cenzury. Stowarzyszenie Filmowców Polskich (od roku 1966) stało się niezbędnym narzędziem do walki z ówczesną władzą i w końcu legenda polskiej kinematografii – Jerzy Kawalerowicz przekonał się do stworzenia takiej filmowej imprezy. Na miejsce festiwalowe zostało wybrane Trójmiasto, a to ze względu na dostępność infrastruktury, turystyczną atrakcyjność i aktywne środowiska kulturalne i akademickie.
W 1987 roku zdecydowano o przeniesieniu Festiwalu do Gdyni, która wówczas była najskromniejszym ogniwem w trójmiejskim łańcuchu. Chodziło o odcięcie festiwalu od panującej w Gdańsku (tuż obok Stoczni) atmosfery buntu i wolności. Twórcy początkowo nie mogli pogodzić się z tą decyzją, choć Teatr Muzyczny w Gdyni oferował dużo lepsze warunki techniczne i lokacyjne.
1990 (rok po negocjacjach przy Okrągłym Stole) otworzył nową epokę Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Nadszedł 2005 rok, a wraz z nim długo oczekiwana Ustawa o kinematografii. Stworzenie systemu finansowania produkcji filmowej i utworzenie Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej zrewolucjonizowało jakość i społeczny odbiór rodzimego kina. Publiczność coraz chętniej wybierała polskie produkcje, zmieniał się także sposób pisania o polskiej kinematografii i jej wizerunek społeczny. Kolejne edycje festiwalu pokazywały stopniowy rozwój polskiego kina. Filmy nagradzane w Gdyni, np. „Essential Killing” Jerzego Skolimowskiego, „W ciemności” Agnieszki Holland czy „Ida” Pawła Pawlikowskiego osiągały wysokie noty także na światowych festiwalach.
Teraz impreza rozrasta się i otwiera na coraz to nową publiczność. Przyczyniła się do tego konsekwentna polityka Gdyni traktująca festiwal jako powód do dumy – inwestuje w jego rozwój jak i w infrastrukturę kulturalną. Z okazji 40-lecia imprezy w 2015 roku ogłoszony został konkurs na Diamentowe Lwy, czyli najlepiej wspominane filmy wcześniej nagrodzone na festiwalu. Widzowie najwięcej głosów oddali na niezapomniane „Noce i dnie” Jerzego Antczaka, ale pamięta się też o „Potopie” (1974) Jerzego Hoffmana, „Barwach ochronnych” (1976) Krzysztofa Zanussiego, „Gorączce” (1980) Agnieszki Holland, „Seksmisji” (1983) Juliusza Machulskiego, „Ucieczce z kina Wolność” (1990) Wojciecha Marczewskiego czy o „Dniu świra” (2002) Marka Koterskiego.
W tegorocznej edycji festiwalu w Konkursie Głównym o Złote Lwy rywalizuje 16 filmów, m.in.: „Chłopi” – animowana, malarska wersja powieści Reymonta stworzona przez reżyserów „Twojego Vincenta”, Dorotę Kobielę i Hugh Welchmana, „Figurant” w reżyserii Roberta Glińskiego – psychologiczny portret esbeka, który przez dwadzieścia lat inwigilował Karola Wojtyłę i „Imago” Olgi Chajdas, twórczyni słynnej „Głębokiej wody” – to opowieść o więzi matki i córki na tle buntowniczej trójmiejskiej sceny muzycznej końca lat osiemdziesiątych.
Tegorocznych laureatów poznamy 23 września podczas uroczystej gali zamknięcia 48. edycji festiwalu.
