Jak podali w uzasadnieniu do nowelizacji jej autorzy, zmiana ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wynikała z potrzeby usprawnienia działań wierzyciela i organu egzekucyjnego w zakresie niezbędnym do wszczęcia i prowadzenia egzekucji administracyjnej oraz zwiększenia jej efektywności. Aby te cele osiągnąć w ramach tej nowelizacji zmieniono także przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, Ordynacji podatkowej i ustawy o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych. My skupimy się teraz na zmianach w Ordynacji podatkowej.
Zawnioskowałeś o raty…
Podatnicy, którzy nie mają pieniędzy na zapłatę podatku mogą skorzystać z pewnych ulg. Może to być m.in. rozłożenie podatku lub zaległości podatkowej na raty. Zasady występowania o takie preferencje regulują właśnie przepisy Ordynacji podatkowej. Wynika z nich, że podatnik, który chciałby zapłacić podatek bądź dług w ratach, musi zawnioskować o to do organu podatkowego uzasadniając prośbę istnieniem ważnego interesu osobistego lub publicznego. Taką prośbę podatnika organ podatkowy musi rozpatrzyć i wydać w tej sprawie decyzję.
… ale ich nie płacisz…
W decyzji skarbówki o rozłożeniu płatności – czy to podatku, czy zaległości podatkowej – znajdzie się informacja, na ile rat płatność zostanie rozłożona i w jakim terminie każda z rat powinna wpłynąć na konto fiskusa.
Okazuje się, że w praktyce wielu przedsiębiorców ma problem z terminowym regulowaniem rat. Po części zapewne wynika to z faktu, że przedsiębiorca nie ma środków na spłatę, jednak mogą zdarzyć się też przypadki, gdy podatnik celowo płaci np. co drugą ratę.
… więc decyzja wygasa
W sytuacji, gdy podatnik nie wywiąże się z ustaleń z organem podatkowym co do systemu ratalnego, musi liczyć się z tym, że decyzja urzędu wygaśnie. Przy czym dziś jest tak, że podatnik traci system ratalny dla płatności podatku bądź zaległości podatkowej, gdy nie zapłaci trzech kolejnych rat.
Ze statystyki organów podatkowych wynika, że w 2019 r. nastąpiło wygaśnięcie 40 procent takich decyzji.
Po zmianie wygaśnie szybciej
W ramach omawianej nowelizacji postanowiono utrudnić unikanie płacenia ustalonych rat i z przepisów zniknie słowo „kolejnych”, co oznacza, że wystarczy, że podatnik nie spłaci trzech jakichkolwiek rat i straci możliwość korzystania z tej ulgi. Decyzja organu podatkowego po prostu wygaśnie szybciej. Dzięki takiej zmianie efektywność w poborze należności podatkowych ma się zwiększyć. Każdy podatnik, który z sytemu ratalnego w skarbówce już korzysta lub planuje o taką preferencję wystąpić, powinien wiedzieć o tej zmianie w przepisach.
Obecnie nowelizacja czeka na publikację w Dzienniku Ustaw. Podpis prezydenta został pod nią złożony 13 marca 2023 r.
