fbpx
piątek, 29 marca, 2024
Strona głównaPodatkiNIK: system elektronicznej egzekucji długów nie zadziałał

NIK: system elektronicznej egzekucji długów nie zadziałał

W ocenie NIK wprowadzenie obowiązku przekazywania w formie elektronicznej tytułów wykonawczych nie przyczyniło się w pełni do uproszczenia i usprawnienia procedur egzekucji administracyjnej. Zamiast usprawnienia zrobił się bałagan.

Nowelizacja ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji państwowej w założeniu miała pomóc wierzycielom upraszczając windykację dzięki elektronicznemu przekazywaniu tytułów wykonawczych. Niestety, uruchomiona z niemal rocznym opóźnieniem służąca temu specjalna aplikacja (eTW) nie zadziałała – zwłaszcza początkowo – jak należy. W efekcie wielu wierzycieli pozbawiono możliwości dostępu lub prawidłowego wystawiania tytułów wykonawczych.

Elektroniczny tytuł wykonawczy

Tytuł wykonawczy – upraszczając – jest to dokument sporządzony przez wierzyciela, na podstawie którego wszczyna się postępowanie egzekucyjne długu. Ustawa z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw wprowadziła od 30 lipca 2020 r. zasadę przekazywania tytułów wykonawczych w formie elektronicznej. Służyć ma temu specjalny system teleinformatyczny. Zmiana sposobu przekazywania tytułów wykonawczych dotyczyła ponad 3,8 mln tytułów wpływających rocznie do naczelników urzędów skarbowych, w większości dotychczas w formie papierowej.

NIK skontrolowała Ministerstwo Finansów, Izbę Administracji Skarbowej w Szczecinie, pięć urzędów skarbowych, dziewięć urzędów gmin i pięć starostw powiatowych. Okres objęty kontrolą to lata 2019-2022 (do czasu zakończenia kontroli 10 października 2022 r.). Co ustalono w toku kontroli?

Znaczne opóźnienie startu systemu

Pomimo prawidłowego zlecenia przygotowania systemu teleinformatycznego przez Ministerstwo Finansów, opracowanie Systemu eTW nie nastąpiło w terminie wejścia w życie przepisów ustawy wprowadzającej zasadę przekazywania tytułów wykonawczych elektronicznie. Aplikacja eTW wystartowała dopiero jedenaście miesięcy po wejściu w życie ustawy, tj. 1 lipca 2021 r.! Wreszcie, gdy już była dostępna, dały o sobie znać błędy krytyczne dotyczące m.in. dublowania dokumentów, niemożliwości nadawania klauzuli wykonalności dla tytułów wpływających za pośrednictwem systemu, braku funkcjonalności do rozróżniania certyfikatu pieczęci elektronicznej i podpisu kwalifikowanego. Na dodatek, w okresie od 1 do 15 lipca 2021 r. do organów egzekucyjnych nie wpływały tytuły wykonawcze przekazane za pośrednictwem Systemu eTW. Wynikało to z niewdrożenia, przez pierwsze dwa tygodnie działania Aplikacji eTW, tzw. komponentu AK (aplikacje krytyczne). W efekcie urzędy skarbowe były pozbawione możliwości przyjmowania TW oraz nadawania wystawianym tytułom klauzuli wykonalności. To z kolei sprawiło, że przez dwa tygodnie była wstrzymana egzekucja dla nowych tytułów wykonawczych. Liczba wszczynanych postępowań w kontrolowanych urzędach skarbowych w II półroczu 2021 r. spadła o 20 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku 2020.

Wielu nic nie odzyskało

Po uruchomieniu systemu wraz z opóźnioną dedykowaną aplikacją, pojawiły się liczne błędy. W efekcie na dzień 1 lipca 2021 r. dostęp do systemu miała jedynie około jedna czwarta wierzycieli.

Chociaż nowy system został już w dużym stopniu usprawniony błędy przeszłości mają swoje skutki i w przyszłości. Wdrażanie nowych systemów cyfrowych powinno być tak przeprowadzane, by przewidzieć maksimum problemów na każdym etapie ich implementacji.

Robert Azembski
Robert Azembski
Dziennikarz z ponad 30-letnim doświadczeniem; pracował m.in. w „Rzeczpospolitej”, „Wprost” , „Gazecie Bankowej” oraz wielu innych tytułach prasowych i internetowych traktujących o gospodarce, finansach i ekonomii. Chociaż specjalizuje się w finansach, w tym w bankowości, ubezpieczeniach i rynku inwestycyjnym, nieobce są mu problemy przedsiębiorców, przede wszystkim z sektora MŚP. Na łamach magazynu „Forum Polskiej Gospodarki” oraz serwisu FPG24.PL najwięcej miejsca poświęca szeroko pojętej tematyce przedsiębiorczości. W swoich analizach, raportach i recenzjach odnosi się też do zagadnień szerszych – ekonomicznych i gospodarczych uwarunkowań działalności firm.

INNE Z TEJ KATEGORII

Będzie ZUS od wszystkich umów cywilnoprawnych?

Rząd prowadzi prace nad ozusowaniem wszystkich umów cywilnoprawnych oraz likwidacją tak zwanych zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych.
2 MIN CZYTANIA

Kolejny pomysł na składkę zdrowotną

Polska 2050 zaproponowała swoją wersję reformy składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i pracujących na etacie. Stawka miałaby być uzależniona od przychodów.
2 MIN CZYTANIA

Wojna cenowa dyskontów poszerzy się o VAT?

Sieć dyskontów Aldi zapowiedziała, że nie podniesie w kwietniu cen podstawowych produktów o równowartość VAT, w związku z planowaną podwyżką stawki tego podatku.
2 MIN CZYTANIA

INNE TEGO AUTORA

RFN – ujawniono prawdę o złej metodzie walki z pandemią

Z odtajnionych akt Instytutu Kocha – niemieckiej agencji zdrowia publicznego – wynika, że jego eksperci ostrzegali rząd federalny Niemiec przed obowiązkowymi maskami oraz niszczącym lockdownem. Niemiecka opinia publiczna jest wstrząśnięta raportem RKI.
3 MIN CZYTANIA

Wiatraki dewastują zdrowie i różnorodność biologiczną?

Obracające się turbiny wiatrowe wytwarzają nie tylko energię elektryczną, ale także infradźwięki. Szkodzą one zdrowiu okolicznych mieszkańców i w poważny sposób zaburzają równowagę biologiczną – uważa niemiecka badaczka.
3 MIN CZYTANIA

Rolnicy bez prawdziwych ustępstw ze strony rządu

Jak na razie wszystko jest "w proszku" i protestujący rolnicy nic nie uzyskali. Jest tylko trochę obietnic wymuszonych protestami oraz nadchodzącymi wyborami – uważa Karol Bogacz, redaktor portalu Farmer.pl
2 MIN CZYTANIA