W dokumencie w sposób kompleksowy i dokładny omówiono zagadnienia dotyczące grup VAT poczynając od opisania samej instytucji na gruncie Unii Europejskiej poprzez jej tworzenie, funkcjonowanie i rozliczenia, aż po jej zakończenie lub przedłużenie funkcjonowania. Przedsiębiorcy, którzy rozważają zawiązanie grupy VAT – czy to już 1 stycznia przyszłego roku, czy w terminie późniejszym – powinni zapoznać się z tymi wyjaśnieniami. Co ważne, resort finansów wskazał w nich także na zalety płynące ze stosowania tej nowej instytucji w praktyce. Dlaczego to tak istotne? Otóż zawiązanie grupy VAT oznacza wyłączenie opodatkowania VAT między członkami VAT. Dodatkowo zarządzanie rozliczeniami VAT w ramach grupy pozwoli na poprawę płynności finansowej grupy.
Objaśnienia o grupach VAT mają 63 strony, które podzielono na 13 głównych części (rozdziałów).
Objaśnienia pomogą w praktyce
Jak podkreśla resort finansów celem tych objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne rozliczenie w VAT przez kilka podmiotów w ramach tzw. grup VAT. Z kolei grupy VAT są jednym z elementów zmian podatkowych, których głównym celem jest pobudzenie oraz wzmocnienie inwestycji i rozwoju.
Prace nad objaśnieniami w zakresie VAT były rozpoczęte w pierwszej połowie 2022 roku. W ramach konsultacji przedstawiciele biznesu wskazali na zagadnienia, o które ten dokument powinien zostać uzupełniony. Resort finansów przychylił się do tych próśb i opublikowany dokument został poszerzony o:
– dodatkowe wyjaśnienia w obrębie przesłanek powiązań wewnątrz grup, w tym zagadnienie ciągłości spełnienia przesłanek powiązań,
– procedurę uproszczoną w imporcie towarów,
– dodatkowe wyjaśnienia tematyki dotyczącej oddziałów podmiotów zagranicznych, w tym o przykłady dotyczące transakcji pomiędzy oddziałem podmiotu zagranicznego, który wszedł do grupy a centralą podmiotu lub oddziałem z innego kraju,
– zagadnienie zawierania umowy o utworzeniu grupy w formie elektronicznej,
– tematykę współczynnika i prewspółczynnika w sytuacji, gdy były członek grupy wykonywał wyłącznie czynności na rzecz innych członków grupy VAT.
Ważne: Państwa członkowskie decydujące się na wprowadzenie grup VAT, zasadniczo we własnym zakresie określają szczegółowe zasady funkcjonowania tej instytucji. Z uwagi jednak na unijny charakter rozwiązania jest potrzeba dążenia do jednolitego rozumienia grup VAT we wszystkich państwach członkowskich tak, aby ta instytucja nie doprowadzała do zaburzania warunków konkurencji.
Kto założy grupę VAT
Aby przypomnieć, kto będzie mógł utworzyć grupę VAT warto wyjaśnić, czym ta grupa jest. Otóż można stwierdzić, że utworzenie grupy VAT powoduje, że pewna liczba ściśle powiązanych ze sobą podatników ulega umownemu połączeniu w jednego nowego podatnika tylko do celów VAT. Zamiast kilku podatników VAT mamy więc jednego (grupę), choć każdy członek grupy zachowuje swoją odrębność i formę prawną. Po przystąpieniu do grupy VAT istniejąca forma prawna członka grupy traci znaczenie do celów VAT, a członek grupy staje się częścią nowego odrębnego podatnika VAT – grupy VAT.
Członkiem grupy VAT będzie mógł potencjalnie zostać każdy podatnik. Zawiązanie grupy VAT ma charakter dobrowolny pozwalając na samodzielną decyzję przedsiębiorstw, co do woli skorzystania z rozwiązania. Generalnie, podatnikiem VAT jest osoba fizyczna, prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, a także organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy), która samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności.
Opcja utworzenia grupy VAT w Polsce będzie dotyczyła spółek działających na terytorium RP. Możliwość uzyskania statusu szczególnego podatnika podatku od towarów i usług, jakim jest grupa VAT, będzie przewidziane dla grupy podatników powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, którzy zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT. Szczegółowe warunki dla wspomnianych powiązań zostały określone w przepisach (pisaliśmy o nich w poprzednich artykułach na temat grup VAT).
