Badania w sektorze handlu były przeprowadzone w 2021 r. Ze względu na pandemię koronawirusa był to czas nietypowy dla wszystkich gałęzi gospodarki. W sektorze handlu wprowadzono liczne modyfikacje, m.in. w strategiach działania firm oraz strukturze zatrudnienia (np. kierowanie pracowników na inne stanowiska). W związku z pandemią w 30 proc. firm skrócono czas pracy pracowników, w 21 proc. zaistniała konieczność przeszkolenia pracowników, a 14 proc. przedsiębiorstw zmieniło model pracy na formę zdalną. W przeciwieństwie do innych branż, w handlu nie pojawiły się nowe stanowiska pracy i aż 78 proc. pracodawców nie przewiduje pojawienia się ich w ciągu najbliższych 5 lat.
Według ekspertów, w sektorze handlu brakuje przede wszystkim kompetencji technicznych i cyfrowych związanych z postępującą automatyzacją procesów sprzedażowych oraz kompetencji społecznych, takich jak kreatywność oraz umiejętność krytycznego myślenia. Innego zdania są jednak pracodawcy. Aż 93 proc. z nich twierdzi, że kompetencje większości pracowników są w pełni zadowalające i nie ma potrzeby ich doskonalenia. W szkoleniach i kursach częściej i chętniej biorą udział pracownicy zatrudnieni na kluczowych stanowiskach z dłuższym stażem w firmie. Wśród metod mających opinię najskuteczniejszych, znalazły się techniki łączące naukę tradycyjną z elementami nauki online oraz szkolenia, podczas których nowi pracownicy pod opieką starszych kolegów wdrażają się w obowiązki na stanowisku pracy.
Wyzwania dla handlu
Z obserwacji oraz badań wynika, że sektor handlu czekają duże wyzwania. Przede wszystkim będą one związane z transformacją cyfrową oraz optymalizacją procesów. Przedstawiciele sektora zdają sobie sprawę z konieczności wdrażania nowych technologii, zarówno w procesach produkcyjnych, logistycznych, jak i sprzedażowych. Cyfryzacja sektora to wyzwanie finansowe i kompetencyjne – rośnie zapotrzebowanie na pracowników mających kompetencje cyfrowe i techniczne. Rośnie również znaczenie wiedzy w zakresie e-commerce. Sprzedaż internetowa generuje zaś zapotrzebowanie na coraz bardziej wydajne rozwiązania logistyczne – kluczowa jest tutaj szybkość dostaw oraz brak pomyłek w zamówieniach.
Przedsiębiorcy uważają, że wymagające będzie także podnoszenie zaangażowania pracowników oraz zaspokajanie coraz bardziej indywidualnych potrzeb klientów. Takie wnioski mieli częściej pracodawcy, którzy w czasie badań prowadzili rekrutacje. Może to oznaczać, że poszukiwanie nowych pracowników jest odpowiedzią właśnie na wskazane wyzwania – firmy, które borykają się z niskim zaangażowaniem pracowników i sprostaniem indywidualnym potrzebom klientów, starają się szukać nowych osób, które mogą pomóc przezwyciężyć te trudności.
Plany na przyszłość
Najczęściej planowaną zmianą jest podwyższenie średniej marży (33 proc. wskazań) oraz wprowadzenie nowej usługi lub produktu (32 proc. wskazań). Inwestycje w rozwój kadry oraz zwiększenie nakładów na innowacyjność w firmie planuje 12 proc. pracodawców, zaledwie 10 proc. planuje zainwestować w nowe technologie informatyczne, a tylko 8 proc. planuje zautomatyzować wybrane procesy w firmie. Wnioski nie są szczególnie zaskakujące. Takie działania wymagają dużych nakładów finansowych i mogą sobie na nie pozwolić przede wszystkim duże firmy.