W Dzienniku Ustaw (poz. 1059) opublikowana została ustawa z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, czyli tzw. Pakiet SLIM VAT 3. Niezależnie od zmian w ustawie o VAT, nowelizacja zmienia także szereg innych przepisów, w tym m.in. przepisy Ordynacji podatkowej, ustawy o PIT czy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Większość tych dodatkowych zmian nie ma żadnego związku z pakietem SLIM VAT 3 i dokonana została niejako przy okazji. Do najistotniejszych w tym zakresie należą:
– częściowe ujednolicenie zasad i trybu wydawania, zmiany i uchylania wiążącej informacji stawkowej, wiążącej informacji akcyzowej, wiążącej informacji taryfowej oraz wiążącej informacji o pochodzeniu towaru;
– wprowadzenie możliwości przymusowego dochodzenia podatku od towarów i usług, który będzie rozliczony w korektach deklaracji składanych poza procedurami szczególnymi w Polsce jako państwie członkowskim konsumpcji w przypadku, gdy miejscem opodatkowania transakcji jest Polska, natomiast państwem jego identyfikacji do procedury szczególnej jest inne państwo i w tym państwie została złożona deklaracja;
– rozszerzenie katalogu środków, którymi może być uznany rachunek VAT;
– zmianę właściwości rzeczowej niektórych organów podatkowych;
– wprowadzenie nowej instytucji prawnej, tj. przeglądu wydatków (dotyczy finansów publicznych).
Ważna zmiana dotyczy też przesyłania ksiąg podatkowych drogą elektroniczną. Nowelizacja o rok przesuwa bowiem terminy wejścia w życie obowiązku prowadzenia elektronicznie ksiąg oraz ich przesyłania do organów podatkowych (JPK_PIT i JPK_CIT). Obowiązek taki miał być wprowadzony od 2024 r. Termin ten przesunięto jednak na styczeń 2025 r.
Nowelizacja wprowadziła także zmiany w przepisach o uldze rehabilitacyjnej i uldze na dzieci. W pierwszym przypadku dotyczy to rozszerzenia katalogu osób z niepełnosprawnością, który pozwala podatnikowi na odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na rzecz bliskiej osoby. Dzięki tej zmianie podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi, jeżeli niepełnosprawny wnuczek, wnuczka, babcia lub dziadek pozostaje na jego utrzymaniu. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok, czyli w zeznaniu składanym za 2023 r. W przypadku ulgi na dzieci zlikwidowano limit dochodowy dla rodziców wychowujących jedno dziecko z niepełnosprawnością. Również to rozwiązanie będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za rok 2023.
To nie są jedyne zmiany w zakresie podatku dochodowego. Zmianie uległy także zasady opodatkowania ryczałtem od ewidencjonowanych przychodów osiąganych przez małżonków z tzw. najmu prywatnego. Po zmianie małżonkowie będą stosować wyższą stawkę ryczałtu, 12,5 proc. przychodów, dopiero po przekroczeniu limitu 200 tys. zł (obecnie limit wynosi 100 tys. zł) bez względu na to, czy będą rozliczać te przychody odrębnie, czy zdecydują o opodatkowaniu ich w całości przez jednego z nich. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za 2023 r. W ten sposób każdy z małżonków otrzymał własny – wnoszący 100 tys. zł limit przychodów.
Nowelizacja wprowadza również:
– możliwość udostępnienia usługi Twój e-PIT do rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej;
– doprecyzowanie przepisów w zakresie podatku u źródła;
– przepisy umożliwiające kompensatę dochodów i strat z inwestycji w fundusze kapitałowe z dochodami i stratami uzyskanymi z innych inwestycji kapitałowych;
– zmienione zasady opodatkowania odsetek od obligacji w sposób, który zapewni analogiczny poziom opodatkowania niezależnie od tego, czy inwestor nabywa obligacje na rynku pierwotnym czy wtórnym.
W nowelizacji znalazły się także zmiany do ustawy o podatku od spadków i darowizn. Podwyższono m.in. kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn. Od 1 lipca 2023 r. wolne od podatku będą kwoty do wartości majątku: 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej; 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej; 5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. Warto zauważyć, że kwoty są znacznie wyższe w kręgu bliższej i dalszej rodziny, a jedynie nieco wyższe w przypadku osób obcych. Warto też podkreślić, że nie zmienia się zasada, że limity te obowiązują w okresie pięcioletnim.