W Polsce istnieje nie tylko tzw. luka mieszkaniowa (brakuje od 1 do 3 mln mieszkań). Według różnych szacunków nawet 2,5 mln lokali mieszkalnych nie ma centralnego ogrzewania, a wiele dostępu do ciepłej wody. Ponadto około 800 tys. nie jest jeszcze skanalizowanych. W rozwiązaniu tych problemów chcą pomóc deweloperzy. Oczekują oni jednak wyraźnie lepszych warunków do prowadzenia swojej działalności.
– Nasze postulaty w głównej mierze dotyczą wprowadzenie rozwiązań, które mogą doprowadzić do zwiększania podaży lokali na rynku. Jest to niezwykle istotne w sytuacji, w jakiej aktualnie się znajdujemy – kiedy oferta deweloperska nie nadąża za rosnącym popytem na rynku – mówi Konrad Płochocki, wiceprezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich (PZFD). – Budujemy za mało i wciąż wielu grup społecznych na nowe mieszkania nie stać, a kilkaset tysięcy gospodarstw domowych pozostaje bez dostępu do kanalizacji, w co trudno w 2023 roku w ogóle uwierzyć. Tymczasem, aby móc w sposób skuteczny i zrównoważony odpowiedzieć na potrzeby mieszkaniowe Polaków, należy uwolnić potencjał branży. To przełoży się na dostępność mieszkań, ale również ich ceny – uważa Konrad Płochocki.
Jakie są postulaty deweloperów?
Przygotowane przez branżę postulaty bazują na codziennych doświadczeniach branży budowlanej. Faktem jest, że to przede wszystkim ona dźwiga na swoich barkach problem zaspokajania popytu mieszkaniowego w Polsce (przez ostatnie dziesięć lat wybudowała ponad milion mieszkań).
Postulaty branży ubrano w dokument zawierający dwadzieścia kluczowych obszarów wymagających usprawnienia. Wśród nich znalazły się m.in. propozycje zmian w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, w ustawie o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz towarzyszących, a także podnoszony już wiele razy postulat wdrożenia przepisów pozwalających na funkcjonowanie polskich podmiotów typu REIT.
Szczegółowe propozycje zmian
Zestawienie otwiera propozycja wprowadzenia zmian w zakresie procedur odwoławczych. Branża wskazuje, że powstanie szeregu inwestycji jest blokowane niepotrzebnie przez nieuzasadnione odwołania czy zażalenia. Ich rozpoznanie przez odpowiednie organy wymaga często długiego czasu, co opóźnia terminy oddawania inwestycji. Deweloperzy proponują więc wprowadzenie takich przepisów, które od razu wprowadzałyby wymóg, by wszelkie odwołania od decyzji albo zażalenia od postanowień zawierały konkretne zarzuty – wraz z istotą oraz zakresem żądania, rzecz jasna.
Innym postulatem branży jest przesunięcie wejścia w życie nowelizacji warunków technicznych prowadzonej przez resort rozwoju pod hasłem walki z patologiami na rynku nieruchomości. PZFD zgadza się z wprowadzanymi zmianami ustawowymi. Prosi jednak o więcej czasu na dostosowanie się do zmian – tak aby nie weszły one w życie z dniem 1 stycznia 2024 roku, ale 1 kwietnia 2024 roku.
Inną ważną kwestią są przepisy dotyczące zagospodarowania zabytków. Według PZFD obecnie istnieją znaczne ograniczenia w racjonalnym gospodarowaniu zabytkami. Tymczasem inwestycje w obiekty o charakterze zabytkowym dają realną szansę uchronienia ich od niszczenia i na nadanie im nowej funkcji, z wyraźną korzyścią społeczną.
Zdaniem organizacji reprezentującej rynek deweloperski konieczne są także zmiany w zakresie uzyskiwania pozwoleń na użytkowanie budynków. Związek proponuje, aby przyjąć zasadę, że oddanie do użytkowania budynku może nastąpić w wyniku zawiadomienia o zakończeniu budowy – o ile organ nadzoru budowlanego nie wniesie sprzeciwu w terminie 21 dni od daty złożenia zawiadomienia. Ma to przyspieszyć procedury i skrócić czas oczekiwania przez nabywców na odbiór lokalu.
To tylko niektóre – najważniejsze – postulaty branży. Deweloperzy żywią nadzieję, że Światowy Dzień Mieszkalnictwa da kolejny impuls do podjęcia już nie rozmów, ale konkretnych działań, które uwolnią potencjał branży budowlanej, w efekcie przekładając się na szybsze i efektywniejsze zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych Polaków.
