Wizyta Xi przypada w momencie, gdy stosunki amerykańsko-saudyjskie osiągnęły najniższy od lat poziom, a Waszyngton z niepokojem obserwuje rosnące wpływy Chin na Bliskim Wschodzie i w czasie, gdy na światowych rynkach energii pojawiała się niepewność – Zachód nałożył ograniczenia cenowe na rosyjską ropę, a kartel OPEC+ zapowiedział ograniczenie poziomu wydobycia.
Chiny są największym partnerem handlowym Arabii Saudyjskiej, a handel obu krajów w 2021 r. wyniósł 87,3 mld dolarów. Chiński eksport do Arabii Saudyjskiej osiągnął 30,3 mld dolarów, podczas gdy import do Chin z królestwa 57 mld dolarów. Arabia Saudyjska jest największym dostawcą ropy do Chin i odpowiada za 18 proc. całkowitych chińskich zakupów tego surowca. Import ropy z Arabii Saudyjskiej do Chin stanowił w 2021 r. 77 proc. całkowitej wartości importu do Państwa Środka z tego kraju.
Chiny łączą z Arabią Saudyjską rozległe projekty współpracy z obszarze energetycznym i militarnym.
Reuter przybliża najważniejsze z nich:
– saudyjska firma Saudi Aramco posiada coroczne umowy na dostawy z pół tuzinem chińskich rafinerii, w tym Sinopec, CNPC, CNOOC, Sinochem, Norinco, a także z prywatną rafinerią Zhejiang Petrochemical Corp,
– Aramco na początku 2022 r. podjęło decyzję o budowie rafinerii i kompleksu petrochemicznego o wartości 10 mld dolarów w północno-wschodnich Chinach, co jest największą zagraniczną inwestycją w tym kraju. Saudyjskie firmy mają także udziały w innych chińskich rafineriach, podobnie jak chińskie w saudyjskich,
– chiński państwowy Fundusz Jedwabnego Szlaku jest częścią konsorcjum kierowanego przez EIG Global Energy Partners z siedzibą w USA, które w połowie 2021 r. sfinalizowało transakcję zakupu 49 proc. działalności związanej z rurociągami naftowymi Saudi Aramco o wartosci 12,4 mld dolarów,
– Silk Road jest również częścią konsorcjum kierowanego przez BlackRock Real Assets i Hassana Investment Company, które ogłosiło w lutym sfinalizowanie przejęcia 49 proc. udziałów w Aramco Gas Pipelines Company za 15,5 mld dolarów,
– saudyjski deweloper ACWA Power, częściowo należący do saudyjskiego państwowego funduszu majątkowego, poinformował we wrześniu, że uzgodnił z Silk Road Fund wspólną inwestycję w elektrownię gazową o mocy 1,5 gigawata (GW) w Uzbekistanie o wartości 1 mld dolarów, która ma być część pekińskiego Nowego Jedwabnego Szlaku.
– państwowy China Energy Engineering Corp (CEEC) buduje elektrownię słoneczną o mocy 2,6 GW w Al Shuaiba w Arabii Saudyjskiej, której właścicielem jest również ACWA Power. To największy projekt solarny na Bliskim Wschodzie,
– Saudi Advanced Communications and Electronics Systems Co (ACES) podpisało umowę z China Electronics Technology Group na produkcję systemów ładunkowych bezzałogowych statków powietrznych w królestwie (informowały o tym w marcu saudyjskie anglojęzyczne gazety „Arab News” i „Saudi Gazette”),
– w lutym Zjednoczone Emiraty Arabskie poinformowały, że planują zamówić z Chin 12 lekkich samolotów szturmowych L-15 z opcją zakupu kolejnych 36.
Reuter, KR
