fbpx
czwartek, 28 marca, 2024
Strona głównaŚwiatŻywność głównym problemem w globalnym kryzysie inflacyjnym

Żywność głównym problemem w globalnym kryzysie inflacyjnym

Globalny kryzys inflacyjny ma głównego bohatera – żywność. Inflacja cen produktów żywnościowych w całym OECD (klubie zrzeszającym najbardziej rozwinięte kraje) wystrzeliła w październiku do 16,1 proc. w ujęciu śródrocznym, czyli jest na poziomie o 0,8 proc. wyższym niż we wrześniu. Tym samym pobity został rekord z maja 1974 roku.

Jak wynika z opublikowanych we wtorek danych, ceny żywności wzrosły w 33 z 38 krajów członkowskich. W ujęciu rocznym wzrost był szczególnie wyraźny w Turcji (99 proc.), na Węgrzech (42,9 proc.), w trzech republikach bałtyckich – Litwie (33,7 proc.), Łotwie (29,5 proc.) i Estonii (28 proc.), a także w Kolumbii (27 proc.).

W całej strefie euro spadek wartości pieniądza był nieco bardziej umiarkowany (15,5 proc.). W konsekwencji wzrostu cen żywności, w październiku inflacja ogółem w krajach OECD wzrosła do 10,7 proc., czyli była o 0,2 proc. większa niż we wrześniu.

W październiku 18 krajów członkowskich odnotowało dwucyfrową inflację r/r. Po raz kolejny na czele znalazła się Turcja ze „stratosferycznym” wręcz wynikiem 85,5 proc., za nią uplasowały się trzy republiki bałtyckie – silnie narażone na gospodarcze konsekwencje wojny na Ukrainie – ze wskaźnikami powyżej 20 proc. Polska, z wynikiem 17,9 proc., była wyraźnie powyżej średniej. Poniżej znalazły się kraje spoza Europy (Japonia, Korea Południowa, Australia, Meksyk czy Stany Zjednoczone), czyli gospodarki, które nie są tak dotknięte kryzysem energetycznym wywołanym wojną na Ukrainie. Bardzo dobre wyniki odnotowały także Francja (6,2 proc.), Luksemburg (6,9 proc.) i Szwajcaria (3 proc.).

Wzrost cen energii w krajach OECD wyhamował, wynosząc w październiku 28,1 proc., czyli odnotowując spadek o 0,7 proc. w porównaniu z danymi z września. Wyłączając ceny żywności i energii, roczna inflacja w OECD była stabilna i wyniosła w październiku 7,6 proc.

W grupie G20 inflacja r/r wyniosła w październiku 9,5 proc. Poza OECD inflacja r/r wzrosła w Argentynie, ale spadła w Chinach, Brazylii, Indiach i Indonezji, podczas gdy w Arabii Saudyjskiej i Afryce Południowej pozostała zasadniczo bez zmian.

Główny ekonomista Europejskiego Banku Centralnego (EBC), Philip Lane, we wtorkowym wywiadzie dla gazety „Milano Finanza” powiedział, że jest jeszcze za wcześnie, aby oceniać, czy inflacja osiągnęła szczyt, czy może nadejdzie on na początku 2023 r. Zdaniem ekonomisty konieczne będą dalsze podwyżki stóp procentowych. Innymi słowy, powinniśmy uzbroić się w cierpliwość, gdyż na głębszy i bardziej trwały proces dezinflacyjny przyjdzie nam jeszcze poczekać. Mimo że w niektórych krajach pojawiają się oznaki, że inflacja osiągnęła szczyt, to jednak ceny żywności nadal silnie rosną, zwiększając koszty utrzymania i zmuszając banki centralne do utrzymywania wysokich stóp procentowych, nawet gdy gospodarki zaczynają gwałtownie zwalniać.

Oszczędne święta

Jak podaje Agencja Reuter rosnące ceny zaczęły ograniczać konsumpcję w Europie Wschodniej. Sprzedaż żywności na Węgrzech spadła w październiku o 5,6 proc, a rodziny muszą stawić czoła rocznym wzrostom cen: o ponad 34 proc. w przypadku mięsa i ryb oraz o 80 proc. w przypadku chleba. Podobna sytuacja ma miejsce w Czechach, gdzie ceny cukru wzrosły o 105 proc. Z kolei w Polsce mąka kosztuje o 45,4 proc. więcej niż przed rokiem.

Badanie przeprowadzone przez Barometr Providenta wykazało, że Polacy w tym roku wydadzą na święta średnio 1259 zł, czyli o 307 zł więcej niż rok temu, mimo że prawie połowa ankietowanych zadeklarowała, że – aby obniżyć koszty przygotowania wigilijnej kolacji – kupi tańsze produkty.

Oczekuje się, że ceny w Europie Wschodniej zaczną bardzo powoli spadać w pierwszej połowie przyszłego roku, chociaż – jak podaje Goldman Sachs – nadal brak jest trwałych oznak poprawy dynamiki inflacji w regionie.

Marta Mita
Marta Mita
Absolwentka handlu międzynarodowego na Uniwersytecie Vigo w Hiszpanii, specjalizująca się w zagadnieniach związanych z Unią Europejską, w szczególności tematyce wpływu prawa unijnego na gospodarkę krajów członkowskich, a także europeizacją społeczeństw w kontekście tożsamości narodowej obywateli. Autorka licznych artykułów poświęconych europejskiemu rynkowi pracy i polityce społecznej.

INNE Z TEJ KATEGORII

Od smartfonów po samochody. Xiaomi rozpoczęło produkcję elektryków

Chiński producent smartfonów Xiaomi wprowadził na rynek swój pierwszy samochód elektryczny. Firma ma nadzieję, że wspólny system operacyjny SU7 z telefonami, laptopami i innymi urządzeniami spodoba się klientom.
2 MIN CZYTANIA

Chiny promują tanie wesela, bo chcą poprawy dzietności

Młode pary w Chinach planujące „proste” wesela, zamiast tradycyjnych z setkami gości, stały się hitem internetu po opublikowaniu przez chiński organ rządowy zajmujący się prawami kobiet artykułu wzywającego do bardziej oszczędnych wesel. Ma się to przyczynić do zwiększenia liczby małżeństw, co ma wpłynąć na większą dzietność.
2 MIN CZYTANIA

Japonia podniosła stopy procentowe pierwszy raz od… 17 lat!

Bank Japonii podjął decyzję o podniesieniu stóp procentowych, co oznacza odejście od trwającej kilkanaście lat polityki utrzymywania ich na ujemnym poziomie.
< 1 MIN CZYTANIA

INNE TEGO AUTORA

Jak Europa walczy z kryzysem mieszkaniowym

Mieszkalnictwo stało się jednym z głównych wyzwań stojących przed Europą. Większość krajów doświadczyła w ostatnich latach eskalacji cen, która pozbawiła wielu obywateli dostępu do mieszkań.
4 MIN CZYTANIA

Unia wprowadza przepisy regulujące AI

W tym tygodniu Parlament Europejski zatwierdził akt regulujący przepisy o sztucznej inteligencji. Jest to pierwsza na świecie taka regulacja dotycząca AI, która wkrótce stanie się prawem w Europie.
4 MIN CZYTANIA

Recykling odpowiedzią na upadający przemysł wydobywczy?

Czy recykling starej elektroniki ograniczy problem niedoboru pierwiastków ziem rzadkich? Zdaniem Brukseli akt o surowcach krytycznych rozwiąże lata zaniedbań w europejskim sektorze wydobywczym.
4 MIN CZYTANIA