Przepisy tzw. Polskiego Ładu wprowadziły zasadę opodatkowania VAT w przypadku przeznaczenia samochodu firmowego na cele prywatne. W analizowanym przypadku samochód był przedmiotem leasingu przez przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową firmę, który wykorzystywał pojazd zarówno do celów prywatnych, jak i związanych z działalnością gospodarczą. Wydatki związane z leasingiem oraz eksploatacją samochodu były rozliczane jako koszty uzyskania przychodu w czasie trwania umowy leasingowej, z odliczeniem 50 proc. VAT.
Jednak po wykupie samochodu z leasingu, przedsiębiorca nie zaliczył faktury VAT do kosztów podatkowych ani nie odliczył VAT naliczonego. Samochód nie został również wprowadzony do ewidencji środków trwałych, a żadne wydatki związane z jego eksploatacją nie były dłużej rozliczane jako koszty działalności gospodarczej. W rezultacie samochód stał się majątkiem prywatnym, a przedsiębiorca postanowił obdarować nim swojego ojca. Jak podkreślił, w momencie darowizny nie wiedział, czy ojciec będzie z niego korzystać, czy też szybko go sprzeda.
Biorąc pod uwagę te okoliczności, przedsiębiorca uznał, że darowizna pojazdu na rzecz ojca nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Aby potwierdzić, że taki tok rozumowania jest słuszny zwrócił się o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z podatnikiem, że darowizna samochodu na rzecz ojca nie będzie w takim przypadku podlegać opodatkowaniu VAT. Kluczowe znaczenie w tym przypadku ma fakt, że pojazd nie był już wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a podatek naliczony z faktury wykupu od leasingodawcy nie został odliczony.
W interpretacji podkreślono, że opodatkowanie VAT obejmuje dostawę towarów, w tym przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Jeżeli jednak podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, nieodpłatne przekazanie towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania.
Zdaniem fiskusa, aby dana czynność była opodatkowana VAT, muszą być spełnione trzy warunki: przekazanie towarów, przekazanie ich nieodpłatnie oraz istnienie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
W omawianym przypadku pierwsze dwa warunki zostały spełnione – pojazd został przekazany nieodpłatnie w formie darowizny. Kluczowy okazał się trzeci warunek, który w tej sytuacji nie został spełniony. Ponieważ przedsiębiorca nie odliczył VAT naliczonego z faktury wykupu samochodu z leasingu, nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. W konsekwencji, darowizna samochodu nie została objęta opodatkowaniem VAT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, że istotne jest, aby darowizna samochodu po leasingu nie była związana z działalnością gospodarczą darczyńcy. W sytuacji, gdy pojazd został wykorzystany jedynie na potrzeby prywatne, a żadne wydatki związane z jego eksploatacją nie były dłużej rozliczane jako koszty działalności gospodarczej, darowizna nie podlega opodatkowaniu VAT.
Warto podkreślić, że interpretacja ta jest bardzo korzystna dla tych przedsiębiorców, którzy chcą przekazać samochody po leasingu swoim bliskim bez dodatkowych obciążeń podatkowych. Warto jednak pamiętać, że każda sytuacja powinna być rozpatrywana indywidualnie, a opisany przypadek może nie odzwierciedlać wszystkich możliwych okoliczności. Trzeba też podkreślić, że interpretacja ma charakter interpretacji indywidualnej, a zatem takiej, która chroni konkretnego podatnika. Powoływanie się na nią może być dla innych podatników pomocne, nie daje im jednak żadnej ochrony. A to oznacza, że fiskus rozpatrując ich przypadki może zmienić zdanie i przyjąć inny punkt widzenia.
Z tego prosty wniosek, że jeśli jako przedsiębiorca planujesz przekazać samochód w formie darowizny, warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub ekspertem w dziedzinie prawa podatkowego, aby upewnić się, że twoja sytuacja spełnia warunki opisane w interpretacji, po to aby uniknąć ewentualnych problemów związanych z opodatkowaniem VAT. Warto także samemu zwrócić się o wydanie interpretacji indywidualnej przed dokonaniem darowizny, tak aby uniknąć ewentualnych przykrych niespodzianek.
