Według Lidii Rubińskiej, konsultanta w dziale doradztwa podatkowego BDO, w korzystniejszej sytuacji są przedsiębiorcy, którym pierwszy raz zdarzyło się zapomnieć o złożeniu swojego zeznania w terminie. Fiskus może potraktować ich łagodniej i odstąpić od ukarania. Na wymiar kary wpływa skala popełnionego czynu.
– Wyższą karą może zostać ukarany przedsiębiorca, który nie złożył zeznania w terminie i nie zapłacił podatku. Niższą karę może otrzymać ten kto wpłacił podatek w terminie, ale spóźnił się z samym PIT-em. Ratunkiem na uniknięcie kary jest przyznanie się do winy dobrowolnie. Służy temu instytucja czynnego żalu – tłumaczy Lidia Rubińska.
Czynny żal może pomóc
Nasza rozmówczyni jednocześnie przypomina, że zgodnie z art. 16 § 1 Kodeksu karnego skarbowego nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego czynny żal do finansowego organu postępowania przygotowawczego może być złożony także za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
– Należy podkreślić, że czynny żal jest skuteczny zanim organ podatkowy dowie się o popełnieniu czynu zabronionego, a więc przed rozpoczęciem kontroli lub innych czynności zmierzających do ujawnienia tego czynu. Przedsiębiorca nie uwolni się od odpowiedzialności, gdy przyzna się do winy za późno, a więc m.in. w tym czasie, kiedy organ skarbowy miał już udokumentowaną wiadomość o popełnieniu czynu zabronionego. W takim przypadku czynny żal będzie nieskuteczny – ostrzega ekspert BDO.
Nie ma wzoru, wystarczy pismo
Warto też pamiętać, że przepisy nie określają urzędowego wzoru zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego, a więc czynnego żalu. Zawiadomienie można złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu. Jak każde pismo i to powinno zawierać dane organu skarbowego, dane składającego, przyczynę niewykonania obowiązku wraz z uzasadnieniem oraz podpis.
– Należy pamiętać, że składając czynny żal należy złożyć zaległe zeznanie (PIT) oraz zapłacić zaległy podatek wynikający z tego zeznania wraz z odsetkami za zwłokę – zastrzega Lidia Rubińska.
Podkreśla także, że przedsiębiorcy, którzy zawiesili działalność gospodarczą również musieli się rozliczyć z fiskusem do 2 maja 2023 r. (za 2022 r.). Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT podatnicy są zobowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Zatem jeśli przedsiębiorca miał w poprzednim roku podatkowym zawieszoną działalność gospodarczą, nie osiągnął żadnych dochodów ani nie poniósł żadnych kosztów to składa PIT zerowy. Za niezłożenie PIT-u w terminie fiskus też może go ukarać.
– Kary nie muszą się obawiać osoby, które są zatrudnione na umowę o pracę lub umowę zlecenie i rozliczają się na formularzu PIT-37. Zeznania te zostały automatycznie przygotowane dla nich i złożone przez urząd skarbowy. Można je zobaczyć w serwisie Twój e- PIT na stronie e-Urzędu skarbowego. Jeśli z zeznania wynikał zwrot podatku to zostanie on zwrócony podatnikowi w terminie do 45 dni – podsumowuje nasza rozmówczyni.
