Na skutek interwencji rzecznika małych i średnich przedsiębiorców Adama Abramowicza w Ministerstwie Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie pomocy dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą, którzy zostali silnie dotknięci konsekwencjami ograniczeń wolności i praw w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego, a następnie zakazem przebywania na obszarze części województw podlaskiego i lubelskiego – przyjęto pakiet rozwiązań legislacyjnych umożliwiających w uzasadnionych przypadkach przyznanie przez wojewodę rekompensaty również innym podmiotom (wykonującym działalność w innych branżach) niż wymienione w pierwotnym brzmieniu ustawy o rekompensacie w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego na tych obszarach.
Przypomnijmy, że 2 września 2021 r. został wprowadzony stan wyjątkowy na obszarze części województwa podlaskiego oraz części województwa lubelskiego, położonym w bezpośrednio przy granicy z Republiką Białorusi. Ustanowiono również zakres ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności, co umotywowano potencjalnym zagrożeniem bezpieczeństwa i porządku publicznego. Mając na względzie dotkliwość ograniczeń wobec niektórych rodzajów i sektorów działalności gospodarczej, przyjęto ustawę z dnia 29 września 2021 r. o rekompensacie w związku z wprowadzeniem stanu na obszarze części województwa podlaskiego oraz części województwa lubelskiego. W ustawie określono zamknięty katalog podmiotów uprawnionych (hotelarstwo, gastronomia, turystyka i z nimi powiązane) do rekompensaty oraz zasady jej obliczania i wypłaty.
Ze względu na niestabilną sytuację na pograniczu białoruskim, wprowadzono na objętych wcześniejszym stanem wyjątkowym terenach zakaz przebywania, co przyczyniło się do pogłębienia problemów ekonomicznych tamtejszych przedsiębiorców.
Pomimo rekompensat do Biura Rzecznika MŚP skierowano jednak wiele wystąpień pochodzących od przedsiębiorców z sektorów nieobjętych pomocą, którzy jednak równie silnie, choć nie zawsze bezpośrednio, ponoszą straty na skutek obowiązujących restrykcji.
Dzięki interwencji podjętej przez rzecznika 18 grudnia 2021 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, która w art. 4 dodaje w ustawie o rekompensacie w związku z wprowadzeniem stanu na obszarze części województwa podlaskiego i oraz części województwa lubelskiego – przepis (art. 3 ust. 8) umożliwiający przyznanie przez wojewodę na udokumentowany wniosek za zgodą ministra właściwego ds. administracji publicznej, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rekompensaty również innym podmiotom, które wykonują działalność gospodarczą na obszarze objętym zakazem przebywania (wcześniej stanem wyjątkowym), gdy okoliczności, a zwłaszcza poziom strat, utracone korzyści lub ciężkie położenie materialne – wskazują, że wymagają tego względy słuszności.
