fbpx
sobota, 14 grudnia, 2024
Strona głównaBiznesFala niewypłacalności ogarnęła polskie firmy

Fala niewypłacalności ogarnęła polskie firmy

Stało się to, o czym już od dawna pisaliśmy życzliwie ostrzegając: coraz więcej małych i średniej wielkości przedsiębiorstw staje się niewypłacalnych, a ich liczba rośnie dynamicznie. Tylko w pierwszym kwartale tego roku firm niewypłacalnych – w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego – przybyło aż o ponad 130 procent.

Z miesiąca na miesiąc, z kwartału na kwartał, szybko wzrasta liczba niewypłacalności polskich firm. W marcu było ich aż 421 – alarmują analitycy Allianz Trade w specjalnym raporcie poświęconym kondycji finansowej sektora MŚP. Wzrost niewypłacalności firm (licząc rok do roku) po I kwartale wyniósł +136 procent i jest to wielkość już poważnie niepokojąca.

Kogo omijały kryzysy?

Nie tylko specyfika Polski, ale i całego naszego regionu, naznaczona jest przede wszystkim licznymi i piętrzącymi się problemami małych i średnich przedsiębiorstw. Zazwyczaj dotykają one niewielkie, rodzinne biznesy – czytamy w najnowszym raporcie Allianza. Problemy te w tym samym stopniu nie są udziałem firm dużych, a nawet i tych średniej wielkości, działających na nieco większą skalę.

Autorzy raportu zwracają uwagę na fakt, o którym pisaliśmy już kilkakrotnie – ten rok jest już trzecim z kolei rokiem utrudnień w biznesie. Towarzyszące temu niewypłacalności firm i wzrost ich liczby do 1083 (z 459 przed rokiem), są tych utrudnień naturalną konsekwencją. Pomimo dużej i osławionej wręcz już odporności polskich przedsiębiorców na kryzysy, kumulacja niekorzystnych czynników nie mogła nie odbić się negatywnie na ich firmach. Niewypłacalne stają się więc głównie firmy małe oraz najmniejsze – o obrotach poniżej 5, a nawet 2 milionów złotych rocznie. Tylko około 10 proc. firm niewypłacalnych miało obroty rzędu kilku, kilkunastu milionów złotych. W samym marcu tego roku, spośród 421 firm (nowy rekord liczby oficjalnych niewypłacalności firm w Polsce w skali miesiąca) tylko sześć z tego rodzaju problemem miało obroty rzędu kilkudziesięciu milionów złotych i więcej, w tym tylko dwie na ponad sto milionów złotych. Potwierdza to tylko fakt, że kumulujące się zjawiska kryzysowe nie dotknęły dużych przedsiębiorstw, a tym bardziej globalnych korporacji. One dotknęły małych i średniej wielkości przedsiębiorców, a zwłaszcza tych najmniejszych.

Kto traci najbardziej?

Areną spektakularnej liczby niewypłacalności nazwali eksperci Allianza sektor rolny. Tylko w marcu tego roku o niewypłacalności mówiło aż 44 producentów rolnych (nie będących jednak przetwórcami żywności) – 80 proc. z nich prowadziło chów i hodowlę zwierząt, pozostali zaś zajmowali się produkcją roślinną. Na tym tle „zaledwie” siedmiu niewypłacalnych przetwórców żywności nie robi już większego wrażenia.

Nie najlepiej działo się także w transporcie towarowym. Tylko w marcu tego roku ogłoszono niewypłacalność 45 firm transportowych. W tym sektorze do niekorzystnych czynników makroekonomicznych (takich jak wysoki koszt obsługi finansowania oraz problem z jego dostępnością) doszły jeszcze i inne problemy, przede wszystkim związane ze wzrostem kosztów paliw oraz z presją na wzrost wynagrodzeń.

O niewypłacalności mówili także przedstawiciele firm kurierskich, co można wiązać z końcem lockdownów i ożywieniem w handlu stacjonarnym. Firmy dowozu w szczególny sposób naznaczone zostały przez wysokie koszty (zarówno paliw, jak i koszty związane ze wspólnotowym Pakietem Mobilności), na co nałożyła się ogólnie gorsza koniunktura będąca efektem między innymi blokady przewozów na Wschód. Dla polskich transportowców coraz poważniejszą konkurencję stanowią także firmy transportowe z kapitałem np. litewskim czy ukraińskim, a nawet rosyjskim.

Jeśli chodzi o handel, to w samym marcu tego roku niewypłacalność ogłosiło aż 80 firm, w tym 30 hurtowni. W raporcie zauważono, że aż 11 upadłości dotyczyło firm sprzedaży wysyłkowej, czemu winna jest zapewne popandemiczna dekoniunktura (spadek popytu na elektronikę, wyposażenie mieszkań i inne dobra trwałe, odzież i obuwie itp.).

Dlaczego przedsiębiorcy tracą płynność?

Zdaniem Sławomira Bąka, członka zarządu ds. oceny ryzyka Allianz Trade w Polsce, te niewypłacalności firm nie są efektem jakichś szczególnych dekoniunktur dla poszczególnych sektorów, tylko ogólnej makroekonomicznej sytuacji rynkowej uderzającej we wszystkich tak samo.

– Stąd różne sektory w różnym momencie doświadczają takiej samej skali problemów. W dalszej dopiero kolejności znaczenie ma specyfika branż, np. spadek popytu najpierw uderza w detal, a dopiero z czasem w hurt – komentuje Sławomir Bąk. – Transport działał na rzecz innych sektorów w czasie popandemicznego odbicia w I kwartale ubiegłego roku i miał wtedy dobre wyniki. Z czasem jednak zaczął doświadczać spadku przewozów – w ślad za chłodzeniem na rynku, jak i w efekcie sankcji na Rosję i Białoruś, czyli odcięcia od rynków wschodnich – dodaje prezes Sławomir Bąk.

Na przedsiębiorcach odbił się także znaczący wzrost kosztów bankowego finansowania. Dotychczas firmy korzystały z kredytu przy stopach bliskich zeru, płacąc de facto stosunkowo niską marżę banku. Obecnie, uwzględniając wyższe stopy NBP plus już dużo mniej konkurencyjne marże banków, kredytobiorcy ponoszą 9, a nawet 10-proc. koszty pieniądza.

W opinii ekspertów Allianz Trade polski sektor MŚP za mało inwestuje. Inwestycje realizują w Polsce firmy duże, często międzynarodowe, a z tych lokalnych – z reguły firmy średniej wielkości, których właściciele mają szczególne ambicje rozwoju swoich biznesów. A może jest po prostu tak, że tych na inwestycje stać, a innych nie?

Robert Azembski
Robert Azembski
Dziennikarz z ponad 30-letnim doświadczeniem; pracował m.in. w „Rzeczpospolitej”, „Wprost” , „Gazecie Bankowej” oraz wielu innych tytułach prasowych i internetowych traktujących o gospodarce, finansach i ekonomii. Chociaż specjalizuje się w finansach, w tym w bankowości, ubezpieczeniach i rynku inwestycyjnym, nieobce są mu problemy przedsiębiorców, przede wszystkim z sektora MŚP. Na łamach magazynu „Forum Polskiej Gospodarki” oraz serwisu FPG24.PL najwięcej miejsca poświęca szeroko pojętej tematyce przedsiębiorczości. W swoich analizach, raportach i recenzjach odnosi się też do zagadnień szerszych – ekonomicznych i gospodarczych uwarunkowań działalności firm.

INNE Z TEJ KATEGORII

Strefa komfortu, czyli śmiertelna pułapka dla przedsiębiorcy [WYWIAD]

„Ceną wolności jest wieczna czujność” – ten cytat pasuje idealnie do naszych czasów, które – jak dla mnie – są bardziej niż przerażające. Mimo faktu, że z pewnością nie należę do osób strachliwych – mówi nam Krzysztof Oppenheim. Z naszym ekspertem finansowym, wieloletnim przedsiębiorcą znanym Czytelnikom naszego portalu autorem cyklu „Poradnik Oppenheima” rozmawiamy o śmiertlenej pułapce, jaką nie tylko dla ludzi biznesu jest pozostawanie w „strefie komfortu”.
10 MIN CZYTANIA

Branża noclegowa liczy długi i wypatruje gości

Rusza sezon dla turystycznych obiektów noclegowych. Bez wątpienia przedsiębiorcy oferujący zakwaterowanie liczą, że w nadchodzących miesiącach utrzyma się tendencja z zeszłego roku, gdy liczba turystów, którym udzielono noclegów wzrosła o blisko 6 proc.
5 MIN CZYTANIA

„Drapieżne koty” z Polski sprawdziły się na polu walki. Ukraińcy zwiększają zamówienia

Polskie wozy bojowe Oncilla, wyprodukowane przez firmę Mista ze Stalowej Woli, doskonale sprawdziły się na polu walki. Na froncie walczy już setka transporterów. Ukraińska armia zamówiła kolejną partię „drapieżnych kotów”.
2 MIN CZYTANIA

INNE TEGO AUTORA

Jak ożywić martwy parkiet nad Wisłą?

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie nie służy tak naprawdę ani inwestycjom indywidulanym, ani małym i średniej wielkości firmom. Tym pierwszym w założeniu miała dawać okazje do zysków, dla tych drugich zaś być miejscem pozyskiwania kapitału na rozwój. Tymczasem uciekają z niej zarówni mali, jak duzi.
4 MIN CZYTANIA

Jesteś „pod wpływem”? Nie ruszysz autem

Amerykańska Krajowa Administracja ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (NHTSA) chce wykonać zalecenie Kongresu, by wszystkie nowe auta miały zainstalowaną technologię uniemożliwiającą prowadzenie pod wpływem alkoholu.
< 1 MIN CZYTANIA

Obojętnie, co zrobimy, klimat i tak będzie się zmieniał

Nawet zupełne zaprzestanie emisji CO2 pochodzącego z przemysłu nie wpłynie na zatrzymanie zmian klimatu na Ziemi – przekonuje w zamieszczonym we „Wprost” artykule pt. „Klimat a Człowiek” prof. dr hab. inż. Piotr Wolański, przewodniczący Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN.
4 MIN CZYTANIA