Jak wynika z najnowszych danych, w 2023 r. w Unii Europejskiej działało około 24,4 mln małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) zatrudniających prawie 85 mln osób. Stanowiły one około 99,8 proc. wszystkich działających firm na kontynencie i były podstawą europejskiej gospodarki. Łatwość prowadzenia działalności gospodarczej w dowolnym kraju oznacza wzięcie pod uwagę kilku kluczowych czynników. Indeks Banku Światowego „Ease of Doing Business” sklasyfikował je w 10 parametrach. Obejmują one łatwość: rozpoczęcia działalności gospodarczej, załatwienia pozwoleń na budowę, uzyskania dostępu do energii elektrycznej, rejestracji nieruchomości, uzyskania kredytu, a także regulacje dotyczące: handlu transgranicznego, ochrony inwestorów, podatków oraz kwestie związane szybkością i efektywnością wymiaru sprawiedliwości, tzn. z dochodzeniem praw wynikających z umów handlowych, jak również z rozwiązywaniem problemów z niewypłacalnością.
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki wskazano trzy europejskie kraje przyjazne przedsiębiorcom.
Irlandia
Republika Irlandii jest jednym z najpopularniejszych miejsc do rozpoczęcia działalności gospodarczej w Europie, ponieważ jest to gospodarka bardzo rozwinięta cyfrowo i o wysokich dochodach. W Irlandii ponad 90 proc. obywateli korzysta ze smartfonów, a dostęp do internetu ma 92 proc. gospodarstw domowych, co stanowi dobrą podstawę dla firm oferujących produkty technologiczne i cyfrowe. Jak wynika z raportu Banku Światowego pt. „Prowadzenie działalności gospodarczej w Unii Europejskiej 2020” irlandzkie miasta, takie jak Cork, Waterford czy Dublin przodują na tle innych europejskich aglomeracji w zakresie szybkości i liczbie wydawanych pozwoleń na budowę oraz podłączeń do sieci elektrycznej. Irlandia oferuje nieskomplikowaną procedurę rejestrowania działalności gospodarczej.
Zdaniem przedsiębiorców na atrakcyjność Irlandii jako miejsca do prowadzenia działalności gospodarczej wpływa fakt, że jest ona członkiem UE, OECD i strefy euro, a językiem urzędowym jest między innymi angielski. Ułatwia to dostęp do rynku wewnętrznego Unii oraz zapewnia oszczędności w postaci braku opłat za wymianę walut lub tłumaczenia.
Co ciekawe, przedsiębiorcy z Wielkiej Brytanii, Islandii, Norwegii, Szwajcarii i UE nie potrzebują żadnych zezwoleń ani wiz, aby założyć działalność w Irlandii. Kraj ten ułatwia również zdalne zakładanie i rejestrację spółek obywatelom spoza UE. Posiada też jedną z najniższych stawek podatku od osób prawnych na świecie – na poziomie 12,5 proc. Irlandia podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z ok. 72 krajami.
Bułgaria
Bułgaria jest bardzo popularnym nowym ośrodkiem biznesowym w Europie Wschodniej ze względu na stosunkowo niewielką biurokrację związaną z zakładaniem firmy. Koszty administracyjne są również bardzo niskie w porównaniu z większością krajów europejskich, a podatek od osób prawnych wynosi zaledwie 10 proc. Firmy zagraniczne nie mają żadnych ograniczeń prawnych dotyczących zakupu gruntów w kraju, a po rejestracji muszą jedynie pokryć koszty operacyjne. Przedsiębiorcy z UE mogą również korzystać z taniej, wysoko wykwalifikowanej i wielojęzycznej siły roboczej oraz stosunkowo niskich kosztów utrzymania, mając jednocześnie dostęp do jednolitego rynku europejskiego, ponieważ Bułgaria jest członkiem UE. Geopolityczne położenie Bułgarii w południowo-wschodniej części Europy zapewnia również dogodny dostęp do innych ugruntowanych rynków, takich jak Grecja i Turcja, otwierając jednocześnie możliwości w Serbii i Macedonii Północnej. Bułgaria umożliwia zdalną rejestrację spółek. Jednak korupcja nadal pozostaje problemem w tym kraju, co należy wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji, jaki rodzaj działalności założyć i w której części kraju mieć siedzibę.
Holandia
Według Światowego Forum Ekonomicznego Holandia jest piątą co do wielkości gospodarką w Unii Europejskiej, z produktem krajowym brutto wynoszącym około 990,6 mld dolarów (918,7 mld euro). Holandia jest szczególnie atrakcyjna dla firm prowadzących badania naukowe lub opracowujących nowe innowacyjne produkty, ze względu na liczne programy rządowe gwarantujące dofinansowanie i refundacje kosztów związanych z badaniami. Nic więc dziwnego, że kraj ten wybierają głównie firmy oferujące produkty i usługi z zakresu: robotyki czy sztucznej inteligencji. Mimo iż Holandia jest mniej atrakcyjna podatkowo, kraj ten przyciąga inwestorów ze względu na jasny i stabilny system prawny (kraj oferuje wyjątkowo prostą procedurę zakładania spółek) oraz szybko działający wymiar sprawiedliwości.
