Zarówno woda, jak i wodór oraz węgiel (pojmowany szerzej, czyli jako pierwiastek „carbon”) są nie tylko trzema substancjami decydującymi o życiu człowieka, ale także mają coraz większe znaczenie w wymiarze gospodarczym. Projekt 3W to realizacja wsparcia dla świata nauki i biznesu przy wdrażaniu nowoczesnych technologii stosowanych w przemyśle, energetyce i medycynie.
Synergia zasobów
– Aby wdrażać technologie oparte na wodzie, wodorze i węglu, potrzebna jest współpraca. W koncepcji 3W, którą rozwijamy, jest to połączenie świata nauki, biznesu i administracji. Jesteśmy na etapie animowania pracy Interdyscyplinarnego Centrum Innowacji 3W, które skupia coraz szersze grono naukowców, przedsiębiorców oraz przedstawicieli administracji państwowej – podkreśla Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes BGK.
Chodzi o tworzenie warunków do poznawania się, wymiany doświadczeń i współpracy biznesu ze światem nauki oraz do znajdowania dla nich zrozumienia u administracji państwowej i legislatorów. – Człowiek w 97 procentach składa się z wody, wodoru i węgla, więc dbałość o te trzy substancje to dbałość o nas samych – przypomina prezes Beata Daszyńska-Muzyczka.
BGK realizuje misję wspierania zrównoważonego rozwoju, w czym mieści się także rozwój technologii 3W. W ramach tego projektu przygotowuje nowe rozwiązania, które pozwolą firmom rozwijać innowacyjne technologie ze wsparciem zarówno środków unijnych, jak i funduszy venture capital oraz po części tzw. aniołów biznesu.
Popularnym tematem poruszanym przez ekspertów z różnych dziedzin (nie tylko ekologów) są sposoby na wypracowywanie nowych i dających szanse na realne wdrożenia technologii związanych z tzw. zielonym wodorem:
– Polska jest trzecim krajem w Europie i piątym na świecie pod względem produkcji tzw. szarego wodoru, czyli pozyskiwanego z paliw kopalnych. Mamy jednak szansę zająć wysoką pozycję, jeśli chodzi także o produkcję zielonego wodoru – mówił na Kongresie 3W Dariusz Kryczka, ekspert ds. energii i klimatu Ernst & Young.
Coraz częściej mówi się też o zastosowaniach węgla już nie jako surowca energetycznego, tylko pierwiastka używanego np. w przemyśle włókien węglowych i oczyszczania wody, a także w medycynie, nie tylko farmakologii. Wyzwaniem znanym nie od dziś są procesy gazyfikacji węgla. To tylko część możliwości, jakie daje „carbon”.
Projekt, który inspiruje
Tematem wschodzącym i strategicznym jest też woda i jej znaczenie nie tylko dla utrzymania zasobów do picia, ale również dla wytwarzania energii oraz dla nowych zastosowań w procesach technologicznych w przemyśle. – Nie ma życia bez wody, a wodór jest paliwem przyszłości – podkreśla prezes Beata Daszyńska-Muzyczka.
Istnieje całkiem realna szansa na to, że te trzy zasoby odpowiednio wykorzystywane, oddziałując na siebie synergicznie, zmienią oblicze polskiej gospodarki. Dzięki temu stanie się ona bardziej innowacyjna i konkurencyjna. Idea 3W to projekt długofalowy. Ma mobilizować biznes, świat nauki oraz administrację państwową na drodze do wprowadzania zmian i innowacji przynoszących realny postęp w różnych dziedzinach życia i działalności gospodarczej. Wokół tej idei już powstają firmy wdrażające nowe pomysły biznesowe w sposób zrównoważony, a zarazem efektywny.
W liście odczytanym podczas inauguracji II edycji Kongresu 3W, mówiąc o wykorzystaniu tych zasobów, premier Mateusz Morawiecki zaznaczył, że okoliczności skłaniają do „intensyfikacji prac, konkretyzacji wizji i rozwoju oraz składania propozycji ich implementacji w gospodarce realnej”. Szef rządu dodał, że wierzy, iż animowana przez BGK inicjatywa 3W „dostarczy wielu pomysłów, które będą miały szansę stać się podstawą polityki państwa”.
Uczestnicy kongresu podkreślali, że przed węglem, wodorem i wodą, postrzeganymi w takiej triadzie, rodzą się także wyzwania, o czym nie wolno zapominać. Mamy bardzo dużo patentów, ale i trudności przełożenia ich na sferę biznesu i zaprzęgnięcia w rozwój firm opartych na opatentowanych technologiach. Barierą rozwoju jest także brak odpowiednich regulacji, których wprowadzenia oczekują przedsiębiorcy. Innym wyzwaniem jest konieczność dalszego inwestowania w OZE, które są bazą do produkcji zielonego wodoru, gdzie potrzebne jest naprawdę dużo energii. Także na tej płaszczyźnie przydatne będzie rozwijanie energetyki jądrowej. Na wszystkie te elementy należy patrzeć w sposób całościowy.
Potencjał intelektualny
Idea 3W spotkała się z zainteresowaniem także Japończyków. W przyszłości może ono przerodzić się we współpracę z dużymi inwestorami, pośród których są znaczące japońskie banki, takie jak Sumitomo, Mitsubishi, czy Nomura i duże przedsiębiorstwa – na przykład Toyota, która jest członkiem Interdyscyplinarnego Centrum Innowacji 3W.
– Mamy w Polsce niesamowity kapitał intelektualny. Nie potrafimy go komercjalizować i to także jest dla nas wyzwanie. Jako Polska mamy się czym chwalić, jeśli chodzi o naukę, czyli patenty i technologie. Ale te patenty mogą utknąć na półkach, gdyby nie przedsiębiorcy, którzy na co dzień walczą o to, by ich właśnie rozwiązania przebiły się na rynek – twierdzi prezes Beata Daszyńska-Muzyczka.
Jak dodaje, projekt i społeczność 3W mają funkcjonować właśnie jako forum łączące te na co dzień odległe światy. – Jesteśmy hubem, który pozwala współpracować, dzielić się wiedzą i pomysłami. To, jak możemy wykorzystać swoje doświadczenie jako bank inwestycyjny, to pokazywać naukowcom i przedsiębiorcom, jak efektywnie wykorzystać środki europejskie, jak pozyskiwać inwestorów bez oddawania własności intelektualnej – zaznacza prezes BGK.
Racja stanu
Współczesny świat i okoliczności, w jakich odbywał się Kongres 3W, dobitnie pokazują nam, że inwestowanie w nowe technologie energetyczne i przemysłowe to też racja stanu. O wyzwaniach z tym związanych mówił m.in. gość specjalny wydarzenia, autor i dziennikarz Tim Marshall.
– Polska jest jednym z krajów, które przodują w poszukiwaniu nowoczesnych technologii. Wasze państwo umie dobrze wykorzystać przewagi, jakie posiada. Jako kraj zdobyliście już wystarczająco dużo, aby móc zabezpieczyć sobie nie tylko dostęp do dostępnych obecnie w energetyce zasobów, ale także aby inwestować w nowe – podkreślił.
Specjalny raport
Podczas II edycji Kongresu 3W BGK przedstawił raport na temat tego sektora. Opracowanie udowadnia, że jest to szybko rosnąca gałąź gospodarki, zarówno w Polsce, jak i w całej Europie. Raport na zlecenie inicjatora idei 3W przygotowała firma EY.
– Gdy w 2021 r. powoływaliśmy inicjatywę 3W, wiedzieliśmy, że koncentracja na trzech zasobach jest ważna. Nie mogliśmy mieć jednak pewności, że po pierwsze – w tak krótkim czasie zbudujemy ekosystem 3W, który połączy różne środowiska: naukowe, biznesowe i administracji publicznej, a po drugie – że potencjał sektora 3W jest tak duży. Większy nawet, niż przewidywaliśmy – przyznaje prezes Beata Daszyńska-Muzyczka.
Dogłębna analiza, którą BGK zlecił firmie EY, pokazuje, że wartość sektora 3W wynosi obecnie 4,86 mld dolarów w Polsce, 66,49 mld dolarów w Europie i 236,6 mld dolarów na świecie. W naszym kraju do 2030 r. największy wzrost czeka sektor technologii węglowych – o prawie 9 proc., a wartość całego rynku 3W wzrośnie do 5,6 mld dolarów.
Opracowanie odnosi się również do synergii zastosowań tych trzech zasobów przyszłości. Bank podkreśla, że ich współzależność, której sztandarowym przykładem jest elektroliza, to klucz do zrozumienia idei 3W. Według raportu największy wpływ synergii można zauważyć m.in. w przemyśle, ochronie zdrowia, mieszkalnictwie, a także infrastrukturze, transporcie i logistyce. 3W będzie miało także wpływ na spójność społeczną i terytorialną.
Kierunek rozwoju
Jak podkreśla Beata Daszyńska-Muzyczka, dane zawarte w opracowaniu będą podstawą do podejmowania decyzji biznesowych – nie tylko dla inwestorów, ale również przedsiębiorców, naukowców i samorządowców. Analiza wskazuje tym samym, w jakich kierunkach powinna rozwijać się polska gospodarka, by stawała się coraz bardziej konkurencyjna w Europie i na świecie. To kwestia, na której szczególnie zależy inicjatorom idei 3W.
Raport można pobrać ze strony https://idea3w.org/raport-3w.
Materiał powstał we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego
