Jak ustaliła Najwyższa Izba Kontroli polecenie, jakie w kwietniu 2020 r. ówczesny premier Mateusz Morawiecki przekazał spółkom Skarbu Państwa – KGHM i Grupie Lotos oraz Agencji Rozwoju Przemysłu – nie przyczyniło się do zapewnienia szybkich dostaw środków ochrony indywidualnej w związku z pandemią koronawirusa. Co więcej, część dostarczonych maseczek oraz znaczna część kombinezonów i przyłbic nie spełniała wymagań jakościowych, co mogło zagrażać życiu i zdrowiu personelu medycznego, który z nich korzystał.
Dziwne firmy
Zdaniem NIK sytuacja pandemiczna wymagała podejmowania nadzwyczajnych działań, jednak ani spółki Skarbu Państwa, którym powierzono zakup środków ochrony indywidualnej, ani Agencja Rozwoju Przemysłu, ani wybrani dostawcy – polskie firmy Q. i K. nie zajmowały się wcześniej obrotem artykułami medycznymi. Firma Q. specjalizowała się w rozwiązaniach dotyczących obronności, firma K. importowała z Chin zwykle akcesoria kosmetyczne do makijażu. Ta druga spółka została założona na krótko przed wybuchem pandemii w Wuhan, miała minimalny kapitał zakładowy, zatrudniała dwie osoby i przed zleceniem jej dostaw środków ochrony indywidualnej nigdy wcześniej nie zajmowała się obrotem tego typu towarami.
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy ustalił, że maseczki nie spełniały unijnych norm jakości, przez co zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia nie mogły być stosowane do ochrony układu oddechowego personelu medycznego przed wirusem. Z kolei część przyłbic i kombinezonów spełniała jedynie normy chińskie, a nie miała unijnych certyfikatów jakości.
NIK widzi korupcję
Niekwestionowane były tylko produkty zakupione przez Agencję Rozwoju Przemysłu. Dostarczone przez nią maseczki odpowiedniej jakości Agencja kupiła w przedziale cenowym od 1,04 zł do 2,38 zł za sztukę. Wielokrotnie więcej płacił KGHM za maseczki niespełniające norm – od 7,98 zł do 10,61 zł.
Dowolność i brak jawności postępowania w procedurze zakupu oraz słabość, a nawet brak kontroli wskazują na ryzyko występowania mechanizmów korupcjogennych – ocenia NIK.
Źródło: NIK.gov.pl
