Sprawa właściwego rozliczenia umów pożyczek, w sytuacji, gdy podatnik rezygnuje ze zwolnienia, a w międzyczasie dochodzi do zmiany przepisów, od dłuższego czasu budziła wątpliwości. Jedna z najnowszych interpretacji podatkowych rozwiewa je i co więcej – prezentuje stanowisko korzystne dla przedsiębiorców.
Po rezygnacji ze zwolnienia…
W analizowanej przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sprawie, spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Jedną z form jej aktywności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest świadczenie usług finansowych, tj. udzielanie pożyczek. Spółka świadczy swoje usługi na rzecz podatników VAT. W przypadku zawieranych umów pożyczek spółka zamierza zastosować jednolite zasady rozliczania. Zasady te znajdą zastosowanie zarówno względem już zawartych umów (poprzez ich aneksowanie), jak również względem nowych umów (które dopiero będą zawierane).
W odniesieniu do zawieranych umów pożyczek przyjętym okresem rozliczeniowym będzie rok kalendarzowy, odsetki naliczane będą w stosunku rocznym i płatne na koniec każdego roku kalendarzowego na podstawie faktury wystawionej przez spółkę (z możliwością wcześniejszej płatności).
Spółka rozważa rezygnację ze zwolnienia w odniesieniu do usług finansowych (pożyczek) świadczonych na rzecz podatników. Ma jednak wątpliwości, jak prawidłowo identyfikować obowiązki na gruncie VAT w takim przypadku, gdy doszło do zmiany przepisów (pożyczki zawarte przed 2022 r., a 1 stycznia 2022 r. doszło do zmiany prawa).
… wchodzą zasady ogólne
Spółka doszła do wniosku, że jeśli złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania świadczonych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia, to będzie mogła korzystać z opodatkowania również w odniesieniu do tych umów pożyczek, które zawarła przed 1 stycznia 2022 r., a których rozliczanie jest kontynuowane w nowym stanie prawnym, czyli po wprowadzeniu zmian, począwszy od 1 stycznia 2022 r.
Według spółki moment powstania obowiązku podatkowego dla usług finansowych, względem których zrezygnuje ze stosowania zwolnienia powinien być ustalony na podstawie zasad ogólnych, które znajdują się w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z jego brzmieniem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. W dalszych przepisach tj. art. 19a ust. 2 oraz art. 19a ust. 3 ustawodawca uszczegóławia, jak należy rozumieć pojęcie „wykonanie usługi”.
To oznacza, że dla określenia momentu wykonania świadczonych przez podatnika usług zastosowanie znajdzie art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, zgodnie z którym usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Zatem po rezygnacji ze zwolnienia dla usług pożyczek i poręczeń świadczonych przez podatnika obowiązek podatkowy powstawał będzie na koniec każdego kolejnego roku kalendarzowego przez cały okres świadczenia tych usług. Z kolei w przypadku wcześniejszej płatności (tj. przed końcem danego roku kalendarzowego) obowiązek podatkowy powstanie w dacie otrzymania tej płatności.
Zgoda fiskusa
Takie stanowisko podatnika dyrektor KIS uznał za prawidłowe. W wydanej interpretacji podkreślił, że dla usług pożyczek, względem których podatnik zrezygnował ze zwolnienia od podatku, obowiązek podatkowy powinien być ustalony na podstawie art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, czyli z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Ważne: Usługi podlegają opodatkowaniu VAT według zasad obowiązujących, co do zasady, w momencie wykonania usługi.
Dyrektor KIS doprecyzował także, że wykonana przed zmianą stawki VAT część usługi oraz otrzymane wynagrodzenie powinny zostać opodatkowane według dotychczasowych zasad (w przypadku usług finansowych – przy zastosowaniu zwolnienia od podatku). Natomiast część usługi oraz wynagrodzenie otrzymane po rezygnacji ze zwolnienia od podatku będą opodatkowane właściwą stawką podatku. Do dnia poprzedzającego zmiany, czyli przed 1 stycznia 2022 r. będą rozliczane jako zwolnione z podatku. Natomiast po wprowadzeniu zmian, począwszy od 1 stycznia 2022 r., będą opodatkowane właściwą stawką VAT.
Interpretacja dyrektora KIS z 3 sierpnia 2022 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.389.2022.1.DS.
