fbpx
wtorek, 19 marca, 2024
Strona głównaPodatkiPolski Ład – ryczałtowcy też stracą na zmianach

Polski Ład – ryczałtowcy też stracą na zmianach

Rząd zachęca, by od 2022 roku podatnicy liniowego PIT przechodzili na ryczałt, aby uniknąć podwyżki obciążeń wynikających z Polskiego Ładu. Tymczasem z prostych wyliczeń wynika, że także dla podatników ryczałtu obciążenia fiskalne w przyszłym roku znacząco wzrosną. Na reformie zyskać mogą tylko ci przedsiębiorcy, którzy mają prawo do korzystania z najniższych stawek ryczałtu i których przychody nie są zbyt wysokie.

Ogłoszony 26 lipca projekt zmian w przepisach podatkowych, który rząd zaproponował w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakłada zmianę zasad opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. Równocześnie znosi on dla wszystkich podatników (a zatem nie tylko dla firm) możliwość odliczania tej składki od podatku. Dziś przedsiębiorcy mogą składkę odliczyć, czy to od podatku, czy od ryczałtu. Do tego płacą ją w wysokości zryczałtowanej, ustalanej na każdy kolejny rok od podstawy równej 60 proc. średniej płacy z poprzedniego roku.
Teraz alternatywą dla opodatkowania stawką liniową ma być – zdaniem rządu – zmodyfikowany ryczałt. Tutaj składki zdrowotne mają być bowiem niższe niż 9 proc. Składka dla ryczałtowca wyniesie 1/3 płaconej stawki ryczałtu. To faktycznie zasadnicza różnica. Biorąc pod uwagę dzisiejsze stawki ryczałtu, najwyższa płacona przez ryczałtowca składka wyniesie nie 9 a 5,67 proc. Tyle tylko, że dla ryczałtowca naliczana jest ona od przychodu pomniejszonego o składki ZUS. A dla podatnika linowego PIT – od dochodu pomniejszonego o składki ZUS. To istotna różnica.

Dziś stawki ryczałtu wynoszą 17, 15, 10, 8,5, 5,5, 3,0 i 2,0 proc. Dodatkowo, niektóre z nich miałyby być obniżone dla wybranych grup podatników, o czym za chwilę.
Nowe regulacje oznaczają zatem, że podatnik, który płaci ryczałt według stawki 3 proc., płaciłby składkę zdrowotną w wysokości 1 proc., natomiast płacąc ryczałt według stawki 17 proc., zapłaci składkę zdrowotną w wysokości 5,67 proc. przychodu. Oznacza to, że poziom opodatkowania wyniesie dla nich odpowiednio 4 i 22,67 proc.
Osoba, wykonująca wolny zawód (która nie znajdzie się w grupie uprzywilejowanych zawodów, dla których przewidziano obniżkę stawki ryczałtu) będzie zatem musiała oddawać państwu ponad 1/5 swoich przychodów. Co więcej – przy niskich przychodach ryczałtowiec taki straci na zmianach więcej niż podatnik liniowego PIT.

W przypadku tych podatników, którzy mogą (lub będą mogli) korzystać z niższych stawek ryczałtu ta forma opodatkowania, faktycznie może być od 2022 roku korzystniejsza niż liniowy PIT. Ale, jak można się przekonać na podstawie wyliczeń przedstawionych w tabelach 3-6 (link do wszystkich tabel 1-6), wcale nie oznacza to, że ryczałtowcy na reformie zyskają. Również i oni będą musieli płacić w przyszłym roku więcej. Paradoksalnie, na zmianie w systemie opłacania składek zdrowotnych zyskają natomiast ci podatnicy liniowego PIT, którzy osiągają stosunkowo niskie dochody, nieprzekraczające 5 tys. zł miesięcznie. Wszyscy pozostali na reformie stracą. Nawet, jeśli zdecydują się przejść na ryczałt.

W tabeli 4. możemy zobaczyć, jak wygląda obciążenie ryczałtem dla podatników, którzy według założeń Polskiego Ładu będą mieli obniżoną stawkę ryczałtu z 17 na 14 proc. Zgodnie z projektem rządowym wynika, że taką stawką objęte będą przychody z wykonywania usług opieki medycznej oraz zawodów technicznych. Dotyczyć to ma w pierwszej grupie działalności lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położnych, pielęgniarek, psychologów, fizjoterapeutów, architektów, inżynierów budowlanych oraz rzeczoznawców budowlanych.

Z kolei w tabeli 5. przedstawione zostały skutki Polskiego Ładu dla podatników, w których przypadku zakłada się obniżenie stawki ryczałtu z 15 do 12 proc. Nowe przepisy przewidują, że taka obniżka objęłaby niektóre przychody związane ze świadczeniem usług IT.

Dla wyjaśnienia: w tabeli 1. – dla podatników liniowego PIT oraz w tabeli 2. – dla stawki ryczałtu 17 proc założyłem dla uproszczenia, że zarówno w przypadku opodatkowania liniowym PIT, jak i ryczałtem podatnik, niezależnie od wysokości przychodów, ponosi nie więcej niż 4 tys. zł kosztów miesięcznie.

Pamiętajmy też, że przedstawione w tabelach wyliczenia uwzględniają składki ZUS na poziomie z 2021 roku. A te od 1 stycznia 2022 roku, mimo że zmiana przepisów ich nie dotyczy, z pewnością wzrosną w związku z coroczną ich waloryzacją. Tym samym straty podatników na reformie będą jeszcze wyższe (choć pewnie już nieznacznie) niż wynika to z przedstawionych tabel. Wszystko to w pierwszym roku po pandemii, gdy wiele firm będzie dopiero stawać na nogi. O ile oczywiście do przyszłego roku pandemia się skończy. A to akurat wcale nie jest jeszcze pewne.

Link do tabel opisywanych w tekście: tabele_skutki_ Polskiego_ Ladu_podatki

Marek Kutarba
Marek Kutarba
Prawnik i publicysta, ekspert w zakresie prawa podatkowego i finansów. Karierę zawodową rozpoczął od pracy w Izbie Skarbowej we Wrocławiu. Później związany z licznymi tytułami prasowymi, w tym największymi polskimi dziennikami gospodarczymi, w których pełnił funkcje redakcyjne i publikował na tematy podatkowe i gospodarcze. Autor książek i praktycznych poradników z zakresu prawa podatkowego. Obecnie właściciel firmy doradczej specjalizującej się w zarządzaniu finansowym i restrukturyzacji kosztów oraz kontent marketingu i litigation PR.

INNE Z TEJ KATEGORII

Handel za późno dowiedział się o zmianach w VAT na żywność

Branża handlowa w Polsce alarmuje, że za późno dowiedziała się o decyzji rządu Koalicji Obywatelskiej o nieprzedłużaniu zerowego VAT na żywność.
2 MIN CZYTANIA

Czy wróci zryczałtowana składka zdrowotna dla przedsiębiorców?

Wiceminister finansów Jarosłąw Neneman odrzucił możliwość prostego powrotu do zryczałtowanej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców.
2 MIN CZYTANIA

Branża beauty chce szerszej obniżki VAT

Zgodnie z planem rządu od 1 kwietnia 2024 roku usługi kosmetyczne w Polsce mają zostać objęte 8-proc. stawką VAT, ale według branży propozycja władz ma zbyt wąski zakres.
2 MIN CZYTANIA

INNE TEGO AUTORA

Podatek liniowy już nie tak popularny

W ciągu zaledwie roku, w wyniku zmian wprowadzonych Polskim Ładem, liczba podatników liniowego PIT zmalała o więcej niż jedną trzecią, a zapłacony przez nich podatek o jedną piątą. Równocześnie wzrosła tzw. efektywna stawka opodatkowania.
4 MIN CZYTANIA

Wydatki na wdrożenie KSeF można odliczyć podwójnie

Koszty związane z implementacją oprogramowania koniecznego do komunikacji z Krajowym Systemem e-Faktur mogą spełniać kryteria prac badawczo-rozwojowych (B+R), co umożliwia odliczenie kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi na badania i rozwój. Taki wniosek wynika z interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora KIS w styczniu 2024 r.
4 MIN CZYTANIA

Niepełny miesiąc pracy nie wpływa na potrącenia komornicze

Praca przez część miesiąca nie wpływa na kwotę wolną od potrąceń komorniczych. Jeśli pracownik jest zatrudniony na pełnym etacie, ale nie przepracował pełnego miesiąca (np. z powodu ustania stosunku pracy w trakcie miesiąca), obowiązujące przepisy nie pozwalają na zmniejszenie kwoty wolnej od potrąceń w ramach egzekucji komorniczej.
3 MIN CZYTANIA