Na początku stycznia 2024 r. rząd przyjął informację o kierunku i harmonogramie prac legislacyjnych wdrażających opłacanie przez ZUS zasiłku chorobowego dla pracowników od pierwszego dnia ich nieobecności w pracy. Jak wynika z przekazanych informacji, rząd będzie pracował nad wprowadzeniem nowych zasad wypłacania zasiłku chorobowego. W rezultacie chorobowe pracownika ma być wypłacane przez ZUS już od pierwszego dnia pobytu na L4. Obecnie, do 33 dni w roku, za pobyt pracownika na zwolnieniu lekarskim płaci pracodawca. Natomiast w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia, pracodawca płaci do 14 dni. Rozwiązania dotyczące nowych zasad wypłacania zasiłku chorobowego mają obowiązywać od przyszłego roku, czyli najprawdopodobniej od 1 stycznia 2025 r.
Nieco wcześniej miałaby natomiast wejść w życie inna regulacja omawiana na tym samym posiedzeniu rządu, dotycząca tzw. urlopu dla przedsiębiorców. I rzeczywiście już pod koniec stycznia na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr UA1), przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Sam projekt jest teraz przedmiotem konsultacji, po zakończeniu których powinien trafić pod obrady rządu a następnie do Sejmu. Wejście nowych przepisów w życie zaplanowane jest na 1 października 2024 r., a zatem już tej jesieni, co miałoby pozwolić przedsiębiorcom na skorzystanie z „wakacji od składek” pierwszy raz już w tym roku. To rozwiązanie jest dla przedsiębiorców bardzo korzystne. Niemniej jednak trzeba sobie uczciwie powiedzieć, że nie zrekompensuje ono gwałtownego wzrostu składek ZUS w ostatnich trzech latach oraz kosztów wprowadzonego przez tzw. Polski Ład nowego sposobu opłacania składek zdrowotnych, w przypadku których nastąpiło nie tylko ich podniesienie, ale także pozbawienie możliwości odliczania znaczącej części tych składek od podatku.
„Wakacje składkowe” mają polegać na tym, że najmniejsze firmy mogłyby, na swój własny wniosek, nie płacić składek do ZUS przez jeden miesiąc w roku. O tym, w którym miesiącu nie będą płacone składki decydować ma samodzielnie przedsiębiorca składając najpóźniej na miesiąc przed wakacjami składkowymi odpowiedni wniosek do ZUS. Ma w tym przypadku obowiązywać zupełna dowolność. Co istotne, w czasie „wakacji składkowych” nadal można będzie wystawiać faktury i uzyskiwać przychody. Korzystanie z „wakacji” nie będzie też wymagało zawieszenia działalności gospodarczej, a przedsiębiorca nadal objęty będzie ubezpieczeniami. Aby zrealizować ten ostatni cel, „wakacyjny” miesiąc składki opłacić ma za niego rząd ze środków pochodzących z budżetu państwa, z tym jednak zastrzeżeniem, że w wysokości nie wyższej niż wynikająca z tzw. minimalnej podstawy wymiaru tych składek. Jeśli zatem przedsiębiorca opłaca składki od zadeklarowanej podstawy wyższej niż ustawowe minimum, to rząd opłaci za niego ubezpieczanie w niższej wysokości niż miałoby to miejsce, gdyby z wakacji nie skorzystał.
Trzeba też podkreślić, że zwolnienie obejmie składki płacone do ZUS na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowa), a także dobrowolną składkę na ubezpieczenie chorobowe, jeśli składka taka jest przez przedsiębiorcę płacona. W czasie „wakacji” nie będą także płacone składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Wakacje nie obejmują jednak składki zdrowotnej, którą nadal trzeba będzie opłacić. Nie zmienia to faktu, że każdy przedsiębiorca będzie mógł w tym roku zaoszczędzić nawet 1600,32 zł na składakach ZUS. Oczywiście jeśli zdecyduje się na korzystanie z „wakacji składowych”. Przypomnijmy bowiem, że jest to rozwiązanie, z którego można będzie, ale nie trzeba korzystać.
„Wakacje składkowe” dostępne będą dla wszystkich przedsiębiorców spełniających warunki pozwalające na uznanie ich za tzw. mikroprzedsiębiorców, a zatem tacy, którzy zatrudniają mniej niż 10 osób i mają przychody nie wyższe niż 2 mln zł.
Przepisy przewidują też dodatkowe ograniczenia. Z wakacji nie będzie można skorzystać po pierwsze w sytuacji, jeśli przedsiębiorca jako ubezpieczony wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Po drugie w przypadku, gdy w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc kalendarzowy złożenia wniosku, jako ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności. I po trzecie w przypadku, gdy nie dysponuje limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących go we wskazanym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Ten ostatni warunek wynika z tego, że zwolnienie z opłacenia składek będzie stanowiło pomoc de minimis.
