9 lutego 2022 r. prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 2022 r. pod poz. 807, który opublikowano 12 kwietnia 2022 r.
Chociaż mogłoby się wydawać, że ustawa ta zupełnie nie dotyczy podatników, w rzeczywistości jest zgoła inaczej. Nowelizacja ta modyfikuje bowiem m.in. zasady ustalania dochodu będącego podstawą do obliczania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców, który po zmianie przepisów będzie obliczany z uwzględnieniem różnic remanentowych. Dzięki temu firmy, które kupiły towary jeszcze w 2021 r., a sprzedadzą je np. dopiero w 2022 r., będą uwzględniać wydatki na zakupy przy obliczaniu składki zdrowotnej. Mówi o tym art. 36 nowelizacji, który zaczął obowiązywać od 12 kwietnia 2022 r. Przewiduje on, że nowe zasady stosowane będą przy ustalaniu w 2022 r. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. A zatem ma zastosowanie nie od kwietnia, tylko do składek płaconych według nowych zasad w całym roku 2022.
Przypomnijmy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami dochód powiększa się lub pomniejsza o różnicę powstałą w wyniku porównania remanentu końcowego z początkowym. Jeżeli różnica między remanentem końcowym a początkowym jest dodatnia, wówczas dochód powiększa się o tę różnicę, a w przypadku, gdy różnica jest ujemna – dochód pomniejsza się.
Po wejściu z życie 1 stycznia 2022 r. przepisów tzw. Polskiego Ładu wprowadzona została zasada, że składka zdrowotna liczona jest od dochodu, który nie uwzględniał jednak różnic remanentowych, co powodowało, że składka miała być naliczana od wartości całego remanentu, a nie tylko od różnicy remanentowej. Skutek był taki, że składka zdrowotna musiała być zapłacona nie tylko od rzeczywistych dochodów, ale także od wartości zapasów, jakie podatnik wykazał w remanencie końcowym.
Skutki uwzględniania różnic remanentowych w liczeniu podstawy składki zdrowotnej
Przykład A – składka bez uwzględniania różnic remanentowych
Na koniec 2021 r. przedsiębiorcy opodatkowanemu liniowym PIT został towar za 4 mln zł, który wykazał w obowiązkowym remanencie końcowym. Przedsiębiorca sprzedał go następnie w marcu za 4,4 mln zł. W takiej sytuacji:
– zapłacony PIT = 400 tys. zł x 0,19 = 76 tys. zł
– zapłacona składka zdrowotna = 4,4 mln zł x 0,049 = 215,6 tys. zł
Przykład B – składka z uwzględnieniem różnic remanentowych
Na koniec 2021 r. przedsiębiorcy opodatkowanemu liniowym PIT został towar za 4 mln zł, który wykazał w obowiązkowym remanencie końcowym. Przedsiębiorca sprzedał go następnie w marcu za 4,4 mln zł. W takiej sytuacji:
– zapłacony PIT = 400 tys. zł x 0,19 = 76 tys. zł
– zapłacona składka zdrowotna = 400 tys. zł (4,4 mln zł – 4 mln zł) x 0,049 = 19,6 tys. zł
Zysk podatnika wynikający ze zmiany sposobu liczenia składki zdrowotnej (uwzględnienia różnicy remanentów) wynosi zatem 196 tys. zł. O tyle niższą składkę zdrowotną przedsiębiorca zapłaci w stosunku do tego, co musiałby płacić zgodnie z pierwotnymi zapisami Polskiego Ładu.
Na zakończenie warto jeszcze zauważyć, że znowelizowane przepisy doprecyzowują również dwie inne ważne kwestie.
Po pierwsze – przy ustalaniu dochodu dla celów obliczenia składki zdrowotnej nie będzie uwzględniana większość dochodów (przychodów wolnych od opodatkowania). Od zasady tej istnieją jednak wyjątki dotyczące m.in. dochodów z realizacji nowej inwestycji lub uzyskanych na terenie specjalnej strefy ekonomicznej oraz przychodów objętych ulgą na powrót, ulgą dla pracujących seniorów i tzw. ulgą rodzin 4+. Zasady te będą miały zastosowanie nie tylko do podatników PIT, ale również przy opłacaniu składki zdrowotnej przez przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Po drugie – nowelizacja wprowadza zasadę, że dochód z odpłatnego zbycia środków trwałych nie będzie powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r.
