Po wcześniejszych informacjach, o których pisaliśmy w tekście „Druzgocące raporty NIK o walce rządu z pandemią„, prezes NIK Marian Banaś powiedział, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów nie wywiązała się należycie ze swoich obowiązków, a całościowy nadzór nad Funduszem Przeciwdziałania COVID-19 należy ocenić w sposób jednoznacznie negatywny. Poinformował, że wyniki kontroli przekazał do Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
Brak kontroli i nadzoru
Stanisław Jarosz, dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów NIK powiedział, że Prezes Rady Ministrów został organem faktycznie zarządzającym tym funduszem. Jednak nie uznał swojej roli, co doprowadziło do rozproszenia odpowiedzialności i stwierdzonych przez NIK nieprawidłowości. Fundusz stał się narzędziem do finansowania praktycznie dowolnego zakresu zadań – począwszy od zakupu świadczeń opieki zdrowotnej, leków, sprzętu medycznego, a nawet budowy dróg czy zakupu śmieciarek, jak również udzielania pożyczek dla podmiotów rynku paliw gazowych. Ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 finansowano też zadania inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, a następnie Programu Inwestycji Strategicznych.
W obu tych programach nie wprowadzono przejrzystych zasad podziału środków finansowych. NIK ustaliła m.in., że pozytywnie rozpatrywano wnioski, które nie spełniały kryteriów, np. w zakresie formy uzasadnienia wniosku. Większość objętych kontrolą zadań inwestycyjnych nie miała bezpośredniego związku ze zwalczaniem epidemii COVID-19. Nad pracami komisji nie ustanowiono mechanizmów kontroli i nadzoru.
Szczepionki do utylizacji
Z kolei po kontroli „Realizacja Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19” NIK negatywnie oceniła zakontraktowanie części szczepionek o szacunkowej wartości 8,4 mld zł, spośród 13,9 mld zł wszystkich zakontraktowanych szczepionek. Decyzję o ich zakontraktowaniu podjął minister zdrowia, choć dysponował informacjami, z których wynikało, że dotychczas zawarte kontrakty zapewniały już kilkukrotne zaszczepienie całej populacji Polski, a tempo szczepień ulega zmniejszeniu. W konsekwencji doprowadzono do przeterminowania, a następnie utylizacji ponad 13,1 mln dawek. Łączna wartość zutylizowanych szczepionek wyniosła prawie 1 mld zł.
Źródło: NIK.gov.pl
